Rentmeesters van de domeinen in de Meierij van Den Bosch voor
1400.
Engelbert dictus Ludingh receptor in Busco in 1281,1 echter
onduidelijk of dit een ontvanger van de domeinen is met
bevoegdheid om gemene gronden uit te geven.
Gylis, rentmeester in 1311.7
Johannes Liscap rentmeester
1314-1316.8
Mogelijk
identiek aan Jan Lysscep schepen van Den Bosch 1304, 1306, 1307,
1310, 1311, 1314 (voor de vermelding als rentmeesterr), 1316.9
Volgens Van Son was Mathias Back van Corvel in 1349 hertogelijk
rentmeester. Martens noemt Mathys Base op grond van vermelding in
Bijdragen van Noord Brabant II 1845 p. 569 no 112.15 Mathys Back
rentmeester van
1 Camps
1979, blz. 474, nr. 378 15-9-1281 2 Camps
1979, blz. 720-722, nr. 598 13-9-1300, blz 723-724, nr. 600 4-12-1300,
blz 724-726, nr 601 4-12-1300, blz. 726-727, nr. 602 4-12-1300, blz.
727-728, nr 603 4-12-1300, blz. 729-730 nr 604 4-12-1300. 3 Jacobs
1986, blz. 238 schout 30-8-1301 en 12-1-1311. 4 Camps
1979, blz. 1027-1029, nr. 842 13-5-1311. 5 Vogels
1999, blz. 29-33. 6 Camps
1979, blz. 737-739, nr. 613 30-4-1301; blz. 739, nr. 614 20-5-1301; blz.
741-742, nr. 616 23-5-1301. Enklaar 1941 blz. 100-101, nr. 54 23-5-1301.
7 BHIC
LT 158a, f. 354 St. Andriesdach 1311; Camps 1979, blz. 1049-1051, nr.
860 {1-7]-12-1311; Erens 1948, dl. II, blz. 236-237, nr. 441 tussen 5 en
12 december 1311. 8 BHIC
5011 Archief Helvoirt 86, 28-12-1339 corrupt; Inleiding Fasel 1981, blz.
5 25-4-1315; Martens 1954 blz. 520 11-2-1316; Jan Bisscop (=Liscop)
vermeld 30-12-1314 receptor reddituum domini ducis Brabantie in Boscho
Ducis, Notebaert 1968, blz. 14-15 nr. 10. 9 Jacobs
1986, blz 248-250.
10 Vriendelijke mededeling Hans Vogels 22-12-2006.
11 Volgens BHIC LT 158a, f. 309v-310 werd de gemeynt van Maren op
quasimodo 1417 uitgegeven door Bartold van Tilbourg.
12 Lijten veronderstelde dat een document van het schuttersgilde
teruggaat op een uitgiftebrief die vanwege de tekst in het Latijn slecht
begrepen is. Het woord schutter of schutten is daarbij opgevat als
schuttersgilde. Mijns inziens een plausinele verklaring, daar ook de
rentmeester van de domeinen erin genoemd wordt, zij het waarschijnlijk
verkeerd gelezen als Wouter Goyaerts in plaats van Toyaerts, een fout
die meer gemaakt is. De akte zou van 1320 stammen, maar ook dat kan
uiteraard verkeerd gelezen zijn. Lijten 1993, blz. 54-55. Wouter Toyart
is mogelijk in 1335 nog in leven als zijn goederen onder Woensel en Ten
Hulze de gemeynt van Best mogen gebruiken. Zie uitgifte 24-6-1335. BHIC
L&T 158a fol. 291.
13 Krom 1884, blz. 17-18 1-6-1326, Enklaar 1941, blz. 121, nr. 71
24-6-1327, blz. 299-293, nr. 147 4-6-1328, blz 74-75, nr. 44 7-1-1330,
blz. 75 nr. 45 13-1-1330.
14 ARAB RK 5283; RK 45038, rekening 1340; Asseldonk 1999; BHIC L&T 158a,
f. 288v. 10-4-1337, f 276v. 8-12-1337; Martens 1954, blz. 520
9-12-1337-1342; Gezien formuleringsovereenkomst was Van Zon wellicht al
eerder in dienst: BHIC LT 158a, f. 288v.- 289v. 10-4-1337; f 291-292
24-6-1335 “ .. et duodecem denarii officiato dictarum villarum exercente
hujusmodi officium arrestandi …” .
15 Martens 1954 blz 520; Hermans 1842, dl. 2 zesde stuk 1848, blz
546-579, Inventaris van perkamenten charters en privilegebrieven
berustende in stads grote komme ter archieve van ´s Hertogenbosch gelijk
die door de stads-archivaris in 1846 uit verschillende stedelijke Den
Bosch wordt in Van Os16 tezamen met Jan van den Plassche genoemd in een
ongedateerde scheiding tussen het Land van Herpen en Nistelrode. Jan van
den Plas wordt door Jacobs niet als schout van Den Bosch vermeld in de
periode 1340-1354.17 Echter in Erens18 is op 16-2-1356 sprake van “heren
Jhans vanden Plassche riddere, wilen des scoutheiden ten Bossche waren”.
In een latere akte19 en twee vroegere20 treedt een ridder Jan van den
Plasch passief op; hij wordt slechts genoemd als schuldeiser. Echter in
een akten van 5-4-134421 is hij actief als actor. De overlijdensdatum
van ridder Jan van den Plas zal dus tussen 25-7-1345 en 16-2-1356
gelegen hebben. Dat het om dezelfde persoon gaat, blijkt deels uit de
akten en mag anderzijds worden aangenomen omdat er in de akten geen
poging wordt gedaan om hem te verbijzonderen, hetgeen wel aannemelijk
zou zijn als er op dat moment verwarring zou kunnen bestaan omdat er
meer Jan van den Plas van dezelfde status op dat moment actief zouden
zijn. Of hij identiek is aan Jan van den Plas die on 1311-1312 en 1317
genoemd wordt als schout van Den Bosch (Jacobs 1986, blz. 238) is niet
te zeggen, maar de vermelding “wilen des scoutheiden ten Bossche waren”
doet wel een recent schoutambt vermoeden. Daaruit zou volgen dat de
grensscheiding tussen het Land van Herpen en Nistelrode tussen 1340 en
18-6-1354 heeft plaatsgevonden en dat Jan van den Plas toen schout van
Den Bosch en Matthys Back hertogelijk rentmeester waren. De periode
tussen 1340 en eind 1349 ligt dan het meest voor de hand. Johannes de
Plassche wordt ook genoemd als ’s hertogen leenman van de tienden (van
het voormalige woud) van Leendonc bij Oisterwijk, ca. 1350.22
16 Os 1997, blz. 96.
17 Jacobs 1986, blz. 238.
18 Erens 1950 dl. 4, blz. 213-215, nr. 1039.
19 Erens 1950, blz. 224-225, nr. 1047 19-10-1356.
20 Erens 1950, blz. 69-70, nr. 938 en 939, beide van 14-11-1349.
21 Erens 1950, blz. 9-10, nr, 883 5-9-1344 en blz. 17-18, nr. 891
25-7-1345.
22 Galesloot 1865, blz. 123.
23 Adriaenssen 1989, blz 48, maar jaartal onjuist citerend (1349 in
plaats van 1357),vergelijk Brekelmans 1952, blz. 35, nr. 260-261.
24 Enklaar 1941, blz 49-50, nr. 23 4-6-1358.
25 Uyttebrouck 1977; ARAB RK 2350-2360; SADB HG 731 17-8-1373.
26 ARAB RK 2361-2362; Martens 1954, blz. 520.
27 ARAB RK 2363-2364; Martens 1954, blz. 520.
28 ARAB RK 2367-2376; Martens 1954, blz. 520.
29 ARAB RK 2377-2381; RK 2382, blz. 1 “Ard Berwouts wive rentmeester was
van Den Bossch een rest van gelde”; Martens 1954, blz. 520.
30 ARAB RK 2382-2388; RK 2389, blz. 3 “item van Jannen Coptiten
rentmeester wilen was van tserthogenbossche in alrehande portien te
gader gerekent CXL francken V gr vl”. 31 ARAB RK 2389 “item van tot tstHogenbosch na Jan voirs in alrehande
portien te gader gerekent XVIIcLX francken IIII s gr vlems”: RK 2390-2392; RK 5232-5238. |