De reële en personele omslagen tussen 1698 en 1810

Martien van Asseldonk

(12 januari 2015)

Deze gegevens mogen gebruikt worden onder verwijzing naar: Martien van Asseldonk, www.oudzijtaart.nl

 

 

 

Tot en met 1693-1694 bestonden de inkomsten van de dorpskas van Veghel voornamelijk uit een omslag over de landerijen volgens een oud maatboek. Naargelang de behoefte aan geld in een bepaald jaar werd dat maatboek 5 tot 15 maal omgeslagen. Een dergelijke omslag over landerijen werd een reële omslag of reële dorpsbelasting genoemd.

 

Daarnaast waren er nog kleine inkomsten uit de Eerdse gedingen, verkochte turf of heivlaggen, eventueel overschotten van rekeningen van de diverse landsbelastingen of van de vorige borgemeestersrekening en eventueel uit verkochtte landerijen.

 

Naast de reële omslagen verschijnen vanaf 1694 in de dorpsrekeningen ook de inkomsten van gemene middelen zoals het hoorngeld, de kleine specie en het hoofdgeld. Dit werden de personele omslagen genoemd.

 

Deze personele omslagen voor de dorpsinkomsten worden vanaf 1698-1699 vermeld. Dit was een nieuwigheid. Niet dat de dorpslasten ineens hoger geworden waren, maar in plaats om de nodige inkomsten voor de dorpsuitgaven als vanouds geheel reëel om te slaan, werd vanaf 1697-1698 een deel reëel en een deel personeel omgeslagen. In de jaren daarna zou de personele omslag meer dan 1.000 tot 5.000 per jaar bedragen, omdat de Reële omslag door de overheid vanaf 1699 beperkt werd en men de rest van de nodige inkomsten personeel omsloeg.

 

De Reële omslagen belastte voornamelijk de boeren. De personele omslagen werden onder andere gebasseerd op hoeveelheid land en vee en ook op inkomsten. De schepenen behooden over het algemeen tot de welgestelden van het dorp en dat lamng niet altijd boeren. De schepenen hadden er dus over het algemeen baat bij om de personele omslagen te drukken en zoveel mogelijk reëel om te slaan. Vermoedelijk was dat de reden dat de centrale overheid vanaf 1699 een bovengrens ging stellen aan de Reële omslagen.

 

 

Volgens een resolutie van de Raad van State van 5-3-1705werd aan Veghel wordt kwijtgescholden de imposten over 1702 en 2/3 van die over 1703 en 1/3 over 1704-1706.

 

Volgens een resolutie van de Staten Generaal van 12-2-1726 werd aan Veghel de verponding en bede over 1725 kwijtgescholden.

 

Tot en met 1795 namen de Reële en personele dorpsbelastingen geleidelijk af, omdat Veghel geleidelijk schulden aflostte waardoor de jaarlijks door het dorp te betalen renten steeds lager werden.

 

 

 

Jaar van de dorps-rekeningen:

 

Vermeld bij de inkomsten van dat jaar:

 

Toelichting:

 

1698-1699

 

- Reële omslag: 3,560-13-2

- Personele omslag tot betaling van de personele quotisatie en de dorpslasten: 2,688-18-3

 

 

1699-1700

- Reële omslag: 3.914-16-10

- Personele omslag: 3,268-0-0

 

 

1700-1701

- Reële omslag: 3.552-9-6

- Personele omslag: 2.311-15-0

 

Op 3 juni 1699 (met een nadere verklaring op 14-7-1700) kreeg Veghel door een resolutie van de Staten-Generaal octrooi om tien jaar lang een reële omslag te doen van het 4/5 deel van de verponding. met ingang van 31-10-1699

 

1701-1702

- Reële omslag: 3.560-13-2

- Personele omslag: 1.330-4-0

 

 

1702-1703

- Reële omslag: 3.560-13-4

- Personele omslag: 4.706-16-0

 

 

1703-1704

- Reële omslag: 3553-8-13

- Personele omslag: 3.497-5-0

 

 

1704-1705

- Reële omslag: 3.563-7-0

- Personele omslag: 4.218-12-0

 

 

1705-1706

- Reële omslag: 3.526-5-0

- Personele omslag: 4.224-6-0

 

 

1706-1707

- Reële omslag: 3.155-19-0

- Personele omslag:

 

 

1707-1708

- Reële omslag: 3.155-19-0

- Personele omslag:

 

Extract van de resolutie de Staten Generaal van 29-1-1707. Veghel krijgt continuatie van het octrooi om 4/5 van de verponding om te slaan, voor zolang de oorlog duurt en nog 2 jaar daarna.

 

1708-1709

- Reële omslag: 3.155-19-0

- Personele omslag:

 

 

1709-1710

- Reële omslag: 3.155-19-0

- Personele omslag:

 

1710-1711

- Reële omslag: 3.155-19-0

- Personele omslag: 1.050-0-0

 

 

1711-1712

- Reële omslag: 3.371-4-4

- Personele omslag: 1.011-3-0

 

 

1712-1713

- Reële omslag: 3.387-17-0

- Personele omslag: 1.054-19-0

 

 

1713-1714

- Reële omslag: 3.383-17-2

- Personele omslag: 668-6-0

 

 

1714-1715

- Reële omslag: 3.417-17-0

- Personele omslag: 1.019-11-0

 

 

1715-1716

- Reële omslag: 3.417-17-0

- Personele omslag: 681-3-0

 

 

1716-1717

- Reële omslag: 2.133-16-0

- Personele omslag: 698-16-0

 

Resolutie van de Staten Generaal van 16-3-1717. Een halve extraordinaire omslag voor 4 jaar wordt goedgekeurd, met ingang van 1-1-1716

 

1717-1718

- Reële omslag: 2.133-15-0

- Personele omslag:  1.823-10-0

          

 

1718-1719

- Reële omslag: 2.133-15-0

- Personele omslag: 1.299-0-0

          

 

1719-1720

- Reële omslag: 2.133-15-0

- Personele omslag: 1.587-0-0

          

 

1720-1721

- Reële omslag: 2.124-0-14

- Personele omslag: 1.239-0-0

          

Volgens resolutie van 1-2-1720 van de Staten Generaal, mag voor vier jaren met ingang van 1-1-1720 jaarlijks een halve verponding worden omgeslagen

 

1721-1722

- Reële omslag: 2.143-8-11,5

- Personele omslag: 1.236-16-0

          

 

1722-1723

- Reële omslag: 2.143-8-11,5

- Personele omslag: 1.094-4-8

          

 

1723-1724

- Reële omslag: 2.143-8-11,5

- Personele omslag: 1.514-14-0

          

 

1724-1725

- Reële omslag: 2.143-8 11,5

- Personele omslag: 1.503-18-0

          

Halve verponding voor vier jaar toegestaan met ingang van 1-1-1724 volgens resolutie van de Staten generaal van 8-2-1724

 

1725-1726

- Reële omslag: 2.143-8 - 11,5

- Personele omslag: 1.514-14-0

          

 

1726-1727

- Reële omslag: 2.143-8-11,5

- Personele omslag:  1.574-14-0

          

 

1727-1728

- Reële omslag: 2.140-0-12­

- Personele omslag: 1.820-0-0

 

 

1728-1729

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 1.438-4-0

 

Volgens resolutie van de Staten-Generaal van 1-6-1728 mag met ingang van 1-1-1728 jaarlijks een halve verponding omgeslagen worden voor de tijd van 9 jaren

 

1729-1730

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 744-8-0

          

 

1730-1731

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 630-8-0

          

 

1731-1732

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 696-10-0

          

 

1732-1733

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 727-2-0

          

 

1733-1734

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 731-0-0

          

 

1734-1735

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 744-2-0

          

 

1735-1736

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 819-12-0

          

 

1736-1737

- Reële omslag: 2.140-0-12

- Personele omslag: 821-14-0

          

 

1737-1738

- Reële omslag: 1.962-10-4

- Personele omslag:  1.015-13-8

          

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 5-10-1736 mag Veghel met ingang van 1-1-1737 een halve verponding  omslaan voor de tijd van 10 jaren

 

1738-1739

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.012-4-0

 

De omslag van de halve verponding wordt op 12-1-1739 in overkeg met de stadhouder opnieuw berekend. Zijnde nu dese gemeente voorsien van een nieuw verponding boek op ordre van Hoog Mogenden geformeert, welk met molens en tienden opbracht 4.046-15-8, de helft is 2.023-7-12

 

1739-1740

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.002-3-0

 

 

1740-1741

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.006-12-0

 

 

1741-1742

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.009-9-0

 

 

1742-1743

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.027-12-0

 

 

1743-1744

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.062-8-0

 

 

1744-1745

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.066-11-0

 

 

1745-1746

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.326-7-8

 

 

1746-1747

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.719-13-8

 

 

1747-1748

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 2.775-17-0

 

 

1748-1749

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.134-12-0

 

Volgens resolutie van de Raad van State van 18-5-1748 mag Veghel dit jaar een halve verponding reëel omslaan

 

1749-1750

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.143-5-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 29-3-1749 mag Veghel dit jaar een halve verponding reëel omslaan

 

1750-1751

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.38-2-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 9-10-1750 en van de Raad van State van 15-10-1750 mag Veghel vier jaren lang een halve verponding reëel omslaan met ingang van 1750

 

1751-1752

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.108-1-0

 

 

1752-1753

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.411-8-12

 

 

1753-1754

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.167-11-0

 

 

1754-1755

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.201-13-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 15-2-1754 mag Veghel drie jaren lang een halve verponding reëel omslaan met ingang van 1754

 

1755-1756

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.176-4-0

 

 

1756-1757

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.723-3-0

 

 

1757-1758

- Reële omslag: 2.832-15-9,5

- Personele omslag: 1.763-5-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 17-12-1756 mag Veghel vijf jaren lang een halve verponding reëel omslaan met ingang van 1757

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 19-7-1757 mag Veghel eenmalig 1/5 van de verponding (809-7-1 3,5) reeel omslaan vanwege gemaakte kosten in het geschil met Sint-Oedenrode van de twee gegraven kanalen op Jekschot

 

1758-1759

- Reële omslag: 2.225-14-8

- Personele omslag: 1.795-16-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 18-1-1758 mag Veghel 8 jaar lang 1/20 van de verponding (202-6-12) reëel omslaan wegens de afgebrande toren

 

1759-1760

- Reële omslag: 2.225-14-8

- Personele omslag: 1.782-13-8

 

 

1760-1761

- Reële omslag: 2.225-14-8

- Personele omslag: 907-7-0

 

 

1761-1762

- Reële omslag: 2.225-14-8

- Personele omslag: 1.180-13-0

 

 

1762-1763

- Reële omslag: 2.428-1-4 4/5

- Personele omslag: 1.756-16-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 22-7-1761 mag Veghel vijf jaren lang een halve verponding reëel omslaan met ingang van 1762

 

1763-1764

- Reële omslag: 2.428-1-4 4/5

- Personele omslag: 1.457-18-0

 

 

1764-1765

- Reële omslag: 2.428-1-4 4/5

- Personele omslag: 2.393-9-8

 

 

1765-1766

- Reële omslag: 2.428-1-4 4/5

- Personele omslag: 1.710-15-0

 

 

1766-1767

- Reële omslag: 2.428-1-4 4/5

- Personele omslag: 1.723-6-0

 

 

1767-1768

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 2.192-16-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 7-7-1767 mag Veghel vijf jaren lang een halve verponding reëel omslaan met ingang van 1767

 

1768-1769

- Reële omslag: 2.023-7-12

- Personele omslag: 1.758-8-0

 

 

1769-1770

- Reële omslag: 2.276-5-19.5

- Personele omslag: 1.760-17-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 31-8-1768 mag Veghel zes jaren lang 1/16 verponding reëel omslaan met ingang van 1767 voor de opbouw van de pastorie, bedraagt 252-18-7,5

 

1770-1771

- Reële omslag: 2.276-5-19.5

- Personele omslag: 1,796-8-0

 

 

1771-1772

- Reële omslag: 2.276-5-19.5

- Personele omslag: 1.560-12-0

 

 

1772-1773

- Reële omslag: 1.770-9-4

- Personele omslag: 938-10-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 22-1-1772 mag Veghel met ingang van 1772vier jaren lang 7/16 verponding reëel omslaan en over 1776 3/8 deel

 

1773-1774

- Reële omslag: 1.770-9-4

- Personele omslag: 827-14-0

 

 

1774-1775

- Reële omslag: 1.770-9-4

- Personele omslag: 738-12-0

 

 

1775-1776

- Reële omslag: 1.770-9-4

- Personele omslag: 762-3-0

 

 

1776-1777

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 848-2-0

 

 

1777-1778

- Reële omslag: 1.618-14-2

- Personele omslag: 756-11-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 19-11-1776 mag Veghel voor 5 jaren met ingang van 1777 2/5 van de verponding reëel omslaan

 

1778-1779

- Reële omslag: 1.618-14-2

- Personele omslag: 447-2-0

 

 

1779-1780

- Reële omslag: 1.618-14-2

- Personele omslag: 439-15-0

 

 

1780-1781

- Reële omslag: 1.618-14-2

- Personele omslag: 439-18-0

 

 

1781-1782

- Reële omslag: 1.618-14-2

- Personele omslag: 286-3-0

 

 

1782-1783

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 448-9-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 21-12-1781 mag Veghel voor 5 jaren met ingang van 1782 3/8 van de verponding reëel omslaan

 

1783-1784

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 449-0-0

 

 

1784

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 438-17-0

 

 

1785

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 442-17-0

 

 

1786

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 332-18-0

 

 

1787

- Reële omslag: 1.517-10-11,5

- Personele omslag: 328-4-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 20-12-1786 mag Veghel voor 5 jaren met ingang van 1787 3/8 van de verponding reëel omslaan

 

1788

- Reële omslag: 1.523-9-15,5

- Personele omslag: 318-15-0

 

De waarde van het verpondingsboek is toegenomen door aanvulling met percelen. De aanvulling is getaxeerd op 7-9-1787 op:  5-19-4

 

1789

- Reële omslag: 1.523-9-15,5

- Personele omslag: 320-0-0

 

 

1790

- Reële omslag: 1.523-9-15,5

- Personele omslag: 322-12-0

 

 

1791

- Reële omslag: 1.523-9-15,5

- Personele omslag: 318-10-0

 

 

1792

- Reële omslag: 1.353-16-2

- Personele omslag: 318-16-0

 

Volgens resolutie van de Staten Generaal van 23-1-1792 mag Veghel voor 5 jaren met ingang van 1792 1/3 van de verponding reëel omslaan

 

1793

- Reële omslag: 1.353-16-2

- Personele omslag: 320-12-0

 

 

1794

- Reële omslag: 1.353-16-2

- Personele omslag: 446-5-5

 

 

1795

- Reële omslag: 1.353-16-2

- Personele omslag: 503-0-0

 

 

1796

- Reële omslag: 2.030-14-2

- Personele omslag: 505-5-0

 

Volgens resolutie van de Representanten van het volk van Bataafs Brabant van 9-2-1796 mag Veghel dit jaar een halve verponding reëel omslaan

 

1797

- Reële omslag: 3.046-1-3

- Personele omslag: 341-4-0

 

Volgens resolutie van de Representanten van het volk van Bataafs Brabant van 30-3-1797 mag Veghel dit jaar 3/4 van de verponding reëel omslaan

 

1798

- Reële omslag: 3.046-1-3

- Personele omslag: 325-15-0

 

Volgens aanschrijven van de Ontvanger Generaal en Rentmeester der Domeinen van 17-1-1798 mag er in 1798 3/4 van de verponding reëel worden omgeslagen

 

1799

- Reële omslag: 1.523-0-9,5

- Personele omslag: 333-4-0

 

Volgens resolutie van het gemeentebestuur op 27-6-1799 is de Reële omslag voor 1799 bepaald op 3/8 van de verponding

 

1800

- Reële omslag: 2.030-14-2

- Personele omslag: 333-4-0

 

Volgens resolutie van het gemeentebestuur op 19-5-1800 is de Reële omslag over 1800 bepaald op de helft van de verponding

 

1801

- Reële omslag: 1.015-7-1

- Personele omslag: 333-7-0

 

Volgens resolutie van het gemeentebestuur op 11-6-1801 is de Reële omslag over 1801 bepaald op 1/4 van de verponding

 

1802

- Reële omslag: 1.015-7-1

- Personele omslag: 339-2-0

 

Volgens resolutie van het gemeentebestuur op 6-6-1803 is de Reële omslag over 1802 bepaald op 1/4 van de verponding

 

1803

- Reële omslag: 1.523-0-9,5

- Personele omslag: 430-19-0

 

Volgens resolutie van de gemeenteraad op 21-6-1803 is de Reële omslag over 1803 bepaald op 3/8 van de verponding

 

1804

- Reële omslag: 2.030-14-2

- Personele omslag: 717-3-0

 

Volgens resolutie van het departementaal bestuur op 17-4-1804 is de Reële omslag over 1804 bepaald op de helft van de verponding

 

1805

- Reële omslag: 2.030-14-2

- Personele omslag: 907-16-0

 

Volgens resolutie van het departementaal bestuur op 9-5-1805 is de Reële omslag over 1805 bepaald op de helft van de verponding

 

1806

- Reële omslag: 2.030-14-2

- Personele omslag: 622-6-0

 

De reële omslag bedraagt een halve verponding (verder geen details in de rekening)

 

1807

- Reële omslag: 1.523-0-10

- Personele omslag: 773-15-0

 

De reële omslag bedraagt 3/8 van de verponding (verder geen details in de rekening)

 

1808

- Reële omslag: 1.015-7-1

- Personele omslag:  529-5-0

 

De koning staat op 13-6-1808 een Reële omslag van 1/4 van de verponding toe

 

1809

- Reële omslag: 1.015-7-1

- Personele omslag: 520-19-0

 

De koning staat op 1-9-1808 een Reële omslag van 1/4 van de verponding toe

 

1810

- Reële omslag: 1.790-11-2

- Personele omslag: 1.210-17-0

 

Volgens dispositie van de landdrost van Braband van 10-3-1810 mag er een halve verponding (zonder de molen en tienden) reëel worden omgeslagen.