Diensten geleverd in de periode 1792-1795 (oorlog)

Martien van Asseldonk

6 december 2014

Deze gegevens mogen gebruikt worden onder verwijzing naar: Martien van Asseldonk, www.oudzijtaart.nl

In 1789 brak in Frankrijk de revolutie uit. In 1792 verklaarde Frankrijk de oorlog aan Oostenrijk. Op 6 november 1792 versloegen de Franse legers de Oostenrijkers bij Jenappes, waarna de Franse legers in de Zuidelijke Nederlanden, tot dan Oostenrijks gebied, uitbundig binnengehaald werden. Op 1 februari 1793 verklaarde Frankrijk de oorlog aan Engeland en de Republiek. Op 14 februari 1793 trokken de Fransen Deurne binnen, op 2 maart Helmond en op 6 maart werd ook Eindhoven van Franse troepen voorzien. De bezetting duurde slechts kort. Op dezelfde dag dat Eindhoven bezet werd, trokken de Fransen zich alweer terug en op 18 maart 1793 leden de Fransen te Neerwinden een zware nederlaag tegen de Oostenrijkers.

Ruim een jaar later, op 26 juni 1794, werden de Oostenrijkers echter door de Fransen bij Fleurus verslagen. In het najaar van 1794 vielen de Franse legers Staats-Brabant opnieuw binnen. Engelse, Staatse en Oostenrijkse troepen boden weerstand, maar half september was het platteland van de Meierij geheel in Franse handen. Vanaf 22 september 1794 werd 's-Hertogenbosch door de Fransen belegerd. Op 9 oktober gaf de stad zich over. In januari 1795 trokken de Fransen over de bevroren rivieren naar het noorden. Op 18 januari 1795 vluchtte stadhouder Willem V naar Engeland. Overal namen de patriotten nu de macht in handen. Hiermee kwam definitief een einde aan het Ancien Régime. Op 16 mei 1795 werd in 's-Gravenhage een verdrag getekend tussen Frankrijk en de Republiek der Verenigde Nederlanden, die nu ‘de Bataafse Republiek’ ging heten. Frankrijk en de Republiek sloten een offensief en defensief verbond. De Republiek beloofde Frankrijk militair en financieel te steunen en stemde in met de inlijving van Staats-Vlaanderen, Maastricht en Venlo bij Frankrijk. Met dit verdrag eindigde de Franse bezetting.

Hoe het er in Veghel aan toegegaan is wordt beschreven in een brief van de municipaliteit van Veghel van 20-1-1797 aan het Committe van Algemeene Zaken van het Bontgenootschap ter Land, waarin wordt gevraagd om teruggave van betaalde belasting. De municipaliteit betoogt:

Dat het dorp geduurende den tegenwoordigen oorlog oneindig veel geleeden heeft, eerst bij der retraite van de Engelsche en Hessische en Hanoversche armée. Bij welke geleegenheid zeer veel, ja meest de beste ingezeetenen van de gemeente zyn mishandelt en uytgeplundert in zoo verre dat in een aantal van de voornaamste huijsen niets hoe ook genaamd overbleef, en naderhand bij het inrukken van de Fransche troupes, hetgeen niet eerder als na een heevige en geweldige attaque heeft plaats gehad en na dat alvorens zeer veele huijsen door het geschut van het canon waaren beschadigt en de brug door de gemeente opnieuw over de rivier d’ Aa gelegt en van welke de kosten op 2.400 hebben beloopen ten eenenmaal vernield was en afgebrand, het gemelde dorp meer nog geleeden heeft.

Dat de geheele Fransche armee vervolgens genadert zijnde en zig in en rondomme het dorp geplaats hebbende de ingeseetenen al aanstonds zyn berooft geworden van al den voorraad die zij in hunne schuuren hadden, terwijl het stroo zoo maal ongedorsche werd weggehaald en gebruykt om tenten te maken voor de armee waar door de ingeseetenen volgens naukeurige leijsten in een ogenblik berooft werden van 5.594 vaten rogge, 5.913 vaten haver, 521.570 ponden stroo en 1.241.020 ponden hooij, behalve dat van drie nog meer ongelukkige ingesetenen de huijsen, schuuren tot den grond afgebrand.

Dat de gemeente van Veghel daerenboven op een ondbeschryfelyke wyse is gelast geworden door allerlij soorten van requesten soo van hoy, strooy, rogge, paarden, rundbeesten en andere noodwendigheeden zoo voor de armee als ruyters waar van de kosten op het minst geweest belopen zullen f 23.000-0-0, behalven nog de kosten van de gesende arme die ruijm f 8.600 zullen uitmaken en de meenigvuldige diensten die de ingesetenen soo ten behoeve van de Fransche als van de Geallieerde arme hebben moeten presteeren, ende de aanhoudende inquartieringe waar door deselve veel maanden agter den andere zijn belast geweest.

Dat de gemeente van Veghel van de voorschreven overmaat van rampen notoir zoude hebben moeten succumbeeren en absoluut buyten staat zou zijn geweest om de agterstallige slands lasten op te brengen ten waare de supplianten hier en daar geen geleegenheid hadde gevonden om eenige penningen teegens zeer hoge intrest genegotieerd te krijgen, doch dat de gemeente eevenwel daar meede in geene deelen gered is meer in teegendeel onder den last van voorschreven rampen alnog is zugtende en geen vooruitzigt ter wereld heeft om zig daar uit eenmaal te konnen redden, ten zij U lieden op het voorbeeld van meer andere plaatsen in de Meyerye mogten goed vonden aan hun supplianten de behulpzaame en weldogende hand toe te reijken. Mits welke zoo keeren de suppliante zig tot U lieden ootmoedig versoekende dat het U lieden behagen mag aan hun supplianten ten behoeve van de gemeente van Veghel in consideratie van voorschreven alleszinds enorme rampen te doen restitueeren de reeds betaalde halve verponding over 1794, mitsgaders de geheele beede en gemeene middelen over datzelve jaar.

Door het Committe van Algemeene Zaken van het Bontgenootschap ter Land werd dit verzoek voor advies in handen gestelt van den ontfanger der verpondinge, gemeene middelen en beede in het kwartier Peelland. Het Committe vond op 24-2-1797 goed dat ten behoeve van de gemeente van Veghel uijt de reeds betaalde lasten zal worden gerestitueert een somme van f 2.800 op de verponding over 1794, op de gemeene middelen over ’t selve haar f 2.600 en op de beede een somme van f 200, wordende de ontfangers Kien en Van Breugel gelast de resitutie te effectueren.

Het jaar 1792

Dorpsrekening 1792-1793: Geen uitgaven voor soldaten gevonden. Er waren wel enkele uitgaven voor het transport van arme dan wel zieke personen, maar er staat niet bij geschreven dat het soldaten of soldatenvrouwen waren.

Het jaar 1793

Op 21 februari 1793 besloten de Staten Generaal 'in achting genomen hebbende de zorgelijke en gevaarlijke omstandigheden in welke de republiek is gebracht door de vijandelijke aanvallen uit naam van de Franse natie of liever van hare tegenwoordige bestuurders zoo onrechtvaardig als onverhoedts reeds ondernomen  en dat de uytvlugten van derselver verspreyding zoo in de frontieren van den staat als in de bysondere provincien en steeden in dezelve zoo kommerlyk en bedenkelyk zyn' dat om een krachtige bijstand van God gebeden diende te worden. In alle plaatsen diende men daartoe elke veertien dagen te bidden. De Veghelse schepenen besloten daar om 13 maart 1793 me te beginnen van 9 tot 10 uur 's morgens.

Op 3 maart 1793 ontving het dorpsbestuur van Veghel van stadhiuder Nouhuijs een verzoek om op 5 maart arbeiders naar Den Bosch te sturen 'voorzien met een schup, spade, byl, hacks of ander werktuyg', om tegen betaling van een dagloon om op het fort Creveceur de buiten posten en aan de versterking van de stad te gaan werken. De regenten riepen toen de rotmeesters bij elkaar die iedere een lijst maakten van bekwame werklieden in hun rot. De lijst telde in totaal 83 personen waarvan er 40 uitgeloot werden om in den Bosch te gaan werken, behalve de 5 die vrijwillig mee gingen.  De volgende personen werden geloot:

Johannes Tonij Vermeulen, Aart van Doorn, Tonij Johannis van de Ven, Arie Clerx, Aart Lambert Aarts, Hendrik Tonij Schyndel, Johannis Jan van Boxmeer, Tonij Geerit Lieshout, Peter Boudewijns, Daniel Vervoort, Johannis van Stappen (vrijwillig), Jan van Duijnhoven, Jan Dilis Pepers, Lambert Stoots (vrijwillig), Jan Verhoeven, Johan Verputten, Lambert van Eynthoven (vrijwillig), Wilhelmus Verputten (vrijwillig), Jan Tijss, Lambert Clercx, Gijsbert Hoofs, Hendrik Wanroij, Roeloff van Eynthoven, Johannis Lambert Eijnthove, Bert van Bosch, Willem Constant, Jan van Bergh, Adriaen Nol Donkers, Hendrik Donkers, Johannes Dielis Pepers, Jan van den Bosch, Johannis Raijmakers (vrijwillig), Johannis Rykers, Jan van Doorn, Tonij Marte Lieshout, Gerrit Vermeulen, Hendrikus Jan Boxmeer, Michiel P. versteegde, Evert Raijmakers en Hendrik van Cleeff

Voordat de werklieden op pad gingen, vielen de Franse troepen Veghel binnen, waardoor ze thuis zijn gebleven. Hendrik van Eert is in commissie geweest bij den stadhouder Van Nouhuijs en gesegt de geordonneerde pioniers niet weg waren, dat daer op geantwoord is: “Te Rode syn sij ook niet gegaan.”

­­ Toen op 5 maart 1793 de Franse ruiters Veghel bereikten, werd er een vrijheidsboom opgesteld en werd er om de vrijheidsboom gedanst. Dat dansen werd later afgedaan als een onschuldig voorval, als kinderspel. Toen de Fransen zich een dag later al terugtrokken, ontstonden er problemen voor Veghel. De regenten verklaarden toen niet te weten wie die vrijheidsboom wilde planten, dat wisten ze ongetwijfeld we, maar men hield de mede-burgers de hand boven het hoofd. Ongetwijfeld leefden er ook onder de Veghelse bevolking patriotische sympathiën.  Op 26 januari 1793 was bijvoorbeeld Willem Francis Coolen door het dorpsbestuur aangesteld als ‘medicine doctor’. Hij was een vurig patriot. Dit is wat de archieven meedelen over de vrijheidsboom:

-        Vergadering van schepenen op 8-3-1793, naar aanleiding van een brief van Charles Bigot, ’s Bosch, van 8-3-1793, aan de regenten van Veghel. Ik ben geinformeerd dat door U Eerwaarden is opgerigt een zoogenaamde vryheids boom als mede eenige fouragie gelevert, althans op weg geeest is, voor de vyanden van den staet. Soo dient deese om U Eerwaarde te ordonneren den vryheidtsboon terstondt te dien amoveren en my ten spoedigste te laten toekomen en declatoir van U Eerwaerde, waer by U Eerwaerde in het cordt ten opsigte van het planten van den voorschreven boom als mede tot de geleverde en op weg geweest zynde fouragie en speciael of en welke ingesetenen zig schuldig hebben gemaakt aen collusie met den vyandt of oproerigheydt tegens hueren overigheidt.

-        En is direct den schepen Peter J. Verhoeven naar St. Oedenrode aan de heer J.W. van Nouhuijs, officier, gesonden, waer op circa drie uuren namiddag tot antwoord is bekomen de navolgende.

-        Nouhuijs antwoordde: Eerwaarde Heer. Ik heb den ingesloten van de Heer Bigot gesien. Ik ben van oordeel dat aan de requisitie daar in gemeld ten eerste behoord te worden voldaan en het declatoir bij die missive gemeld sullen U Eerwaarde worden gedaen, soo al sulx en in gemoede sulle doen. Soo U Eerwaarde vermeenen dat ik daer bij diene tegenwoordig te zyn, wil ik morgen om 9 uuren wel te Veghel koomen, dog ik niet preesent geweest synde kan daar ontrent niets verklaaren. Rooy, 8-3-1793. En hebben regenten den soogenaamde vryheydtsboom doen amoveren.

-        De schepenen van Veghel verklaren verder ‘dat hier de vyffde deeses ten halv elff uuren gebeurde dat France troepen dragonders syn binnen komen rijden in volle galop door de Straet met een gits er by voor uyt spande tot voor het raadhuijs, waer op den president van syn huys kwam afgegaan, die sy int Frans vroegen: “Waer is de borgemeester?” Dat hij daar op antwoorde president te syn. Daer op commandeerde den officier aan syn dragonders van aff te sitten en tegen den president seyde hem te moeten spreeken. Dat sy alsoo in huijs syn gegaan en gevolgt werd door twee dragonders, waar van eene binnen en de ander buyte ging. Den officier seyde fourasie te moeten hebben, en de president op deses de schepenen by elkanderen heeft ontboden aan wien den officier int schrifte opgaff en ordoneerde de fourasie in de resolutie gemeld, en regenten geen van alle wynig off veel Frans kennende vroegen aan den officier off geen van de dragonders Hollands sprak om sulkx te vertalen, en was er een die Duijts spreekende sulx deede aan regenten. Dat hij officier intussen vroeg 3 vat haver voor de paerde en drank voor de dragonders. Dat byna een halv uur hadde vertoeft en eenige glase wyn hebbende gedronken voor laast aan regenten seyde van maer te maken dat de leverantie prompt morgen vroeg voor 9 uuren tot Gemert was, en off sij sulx aannemen, en regenten seyde sulx immers te moeten doen en dus soude doen.

-        Den officier daar op de deur uytgaende tegelyk met regenten en buyten komende soo ’t scheen aanstons verder te sullen vertrekken, dat toen soo als men heeft horen seggen er luijden waren die seyde: “Men moest den vrijheitsboon eerst planten,” dog uyt hoofde van de confusie en benaauwtheyt die regenten behoorde niet te weeten wie sulx waren. Dat den officier ordonneerde de paerden in den stal te brengen en dat sy direct naar de stallen daar by synde die ’t geaardste waren in namen.

-        Dat eenige dragonders uyt de stallen komende met verscheyde lieden gins en weer gingen en een boom syn gaan halen, en soo als regenten geen formaat syn in het Falievelt, warende eerst geweest in het Heysbos, dog konde daer geen soort na haare smaak vinde, moeste langere boomen hebben als daar stonde. Dat sij circa een uur syn weg geweest en soo ontrent tegen een uur onder schreeuwen en singen in de Straet syn gekomen met de dragonders en verscheyde andere van mannen, vrouwen en kinderen en geplant int midden van de Straet en deselve versiert met linte, welke doch een dragonder eyge wert hebben.

-        Dan van den officier gesegt wierd iets te moeten hebben voor hem en dragonders en ook bier en wijn, ’t geen hem ook besorgt synde, den officier geweest bij den president en de andere dragonders, eenige bij Heynsberge en eenige bij Gerbrandts. Dat circa halv twee uuren den boom stond toen eenige dragonders, kinderen, vrouwen en manspersoonen rontom hem dansten en weten dat niemant soo ver men weet van iemans gesegt wierd meede te doen, dan die sulx uyt eyge beweging dede, en dat sulx mogelyk twee minuten heeft geduert. Dat de dragonders toen syn gaan eeten en drinken en vervolgens circa ten drie uuren weder syn weg gereden en hoe genaemt soo ver men weer niets is voorgevallen en ’t volk rustig en vreedig den dag verder heeft laten passeeren sonder eenige de minste gedaene drijgementen. Dat in ’t geneeraal gevraagt wierd offer met een ton bier voort planten van den boom wierd gegeven en wierd door regenten beantwoord van neen.

Deze verklaring werd op 9 maart 1793 met de dorpsbode verzonden en aan de hoofdschout in Den Bosch overhandigd.

Vergadering van schepenen op 6 maart 1793.

-        Is binnen deesen plaats komen rijden een officier en twaalff dragonders van ’t dertiende regiment in Franse dienst, ordonnerende dat des anderdaags ’s morgens vroeg tot Gemert moest werden gelevert eenig fourages bestaande in een quantite de cent cinquante plations de fourage pezante manne vingt livres e paseille quantitie de Boiscaux d’ avoisne sur la place de Gemert, volgens desselfs schriftelyke ordres, dat sulx niet hebbende durven weygeren, gekogt is en verder versogt te leveren. Dat sy intussen haer verblyff alhier hebbe geplant een boom int midde van de straat versiert met linte dat na dat manschappen en paerden gegeten en gedronken hadde weder syn weggereden. Dat aanstonts na ’t vetrtrek werd gecommiteert door schepenen Schepen Hendrik van Eert naar den stadhouder Van Nouhuijs om te vertellen wat er gebeurd was.

-        Men heeft niets naders te konnen doen en moeten leveren gelijk andere plaatse gedaan hebben. Dat des anderendaags smorgens vroeg de geordonneerde fouragie van veghel is weggereden met sig hebbende den schepen Hendrik van de Ven en Peter Verhoeven en komende voor de brug van Erp genaamt Cox welke halff affgebroken was en dus niet over deselve kon passeeren, den schepen Hendrik van de Ven daar op syn karre heeft laten staen voor de brug en in persoon gaande naar Gemert waer hij de Franse troupe heeft gevonden, heeft sig geaddresseert aan den borgemeester die soo hij segt order had maer te ontvangen waneer de fouragie kwam en wanneer niet afhaalde dan maar voor haer dorp te gebruijken, dan scepen van de Ven hem vragende of daar van schriftelyke orders kon aantonen en soo niet dan niet sou terug reijden met syn geladen karre en dit manquerende is weder ontrent die kaer gearriveert, aan de meede regenten raport doende vant voorgevallende, welke hem aanstons verder in commissie hebben gestelt raport te doen aan de stadhouder Van Nouhuijs, en is intussen tijd de gemelde fouragie bij elkander weder afgelost en sal verder daer van worden kennis gegeven aan de Rentmeester de Domeijnen in alles mondeling raport doen den 7 maert aenstaende.

-        J. de Jong, J. A. Kuijpers en Hendrikus van de Ven rapporteren dat ze de stadhouder en de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen alles in kennis gegeven zijn. En zijn gereden met de fouragie Kox en terug en hebben het selve afgelost in de schuur bij Jan Trimbosch: Hendrik Jan van Eert, Peter van der Heyden, Hendrikus Tony van de Ven, de weduwe van Adriaan Lankvelt, Jan Adriaen Verhoeven, Hendrik P. van Horst, Gerrit Smits, Hendrik Groenendaal, Peter Antony Dirx, Jan Raijmakers

In de periode van 15 maart tot 21 april 1793 tot werden door Veghel paarden en karren geleverd voor de strijd tegen de Fransen.

Brief van de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen, W.G.J. van Rhemen, Den Bosch, 11-3-1793, aan de regenten van Veghel. Hij vraagt hoeveel karren en paarden zich gereed kunnen houden om het land te dienen.

Antwoord van president J. de Jong van 12 maart 1793 aan de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen. Er syn int geheel bevonden kar en paerdt te hebben behalve van regenten en borgemeesters en dagelyks by den anderen moeten syn in getal van 240. Waer van bevonden is dat paerden onder syn die buyten staet syn om te dienen 26. Dus overig 214 waer onder een met name Hendricus Verhoeve onwillig. En welke personen sig allen hebben gedeclareert van sig gereed te sullen houden om op de eerste ordre den lande te dienen.

Brief van de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen, W.G.J. van Rhemen, Den Bosch, 13-3-1793, aan de regenten van Veghel.

Op order van de gouverneur moet ik U vragen om morgenvroeg in deze stad te komen met 20 karren en paarden en nog 30 losse paarden met hamen en strengen of hagten om ten dienste van de lande te gebruiken. Men moet voor ieder paard voor een of twee dage een bos hooi en voeragie meebrengen. Dese missieve ontfange savonts ontrent 10 uren en syn immediaat schepenen vergadert.

Vergadering van het dorpsbestuur gehouden den 13-3-1793 ’s avonds om 11 uuren. De karren moeten uyterlyk ten vier uuren tot Dinther bij elkanderen syn, waar de president Gerbrandts hen sal inspecteren en vervolgens geleyden naar Den Bosch bij de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen en daar verdere orders afwachten.

Met paard en kar, huiff, hoij etcetera vertrokken op de 14^e: Aart Wilms van den Heuvel (terug op 17 april), Tony Tijsse van de Ven (21 april), De weduwe Groenendael (21 april), Johannis van de Linden (21 april), Matheus Hendrik van de Donk (21 april), Antony Vercuijlen (21 april), Jan Aart Govers (29 april), Willem A. Donkers (29 april), Johannis Tonij Donkers (23 april), Johannis H. van Doorn (27 april), Lambert Dirk van Doorn (29 april), Hendrikus A. Tillaar (21 april), Hendrikus J. van Eert (21 april), De weduwe Cornelis Hurkmans (28 april), Hendrikus J. van de Ven (21 april), Hendrikus van de Linden (21 april), Francis Dorelaijers (23 april), Gysbert van der Linden (21 april), Lambertus J. van Beek (27 april), Hendrikus Keurlings (21 april),

Paard, haam en hagte: Lambert J. van de Ven (terug op 17 april), Antonij Rovers (17 april), Tony J. van Lieshout (19 april), Adriaan Aart Donkers (19 april), Jan Claas Raijmakers (21 april), Hendrik Dirk van Doorn (17 april), doorgestreept: de kinderen van H. van de Elsen, doorgestreept: Jan Nol Verputten, Martinus van Zutphen (21 april), Hendrikus A. van Hooft (21 april), Antonij Hurkmans (20 april), Johannis van Tillaer (17 april), Marte L. Boxmeer (21 april), Johannes H. van Lieshout (23 april), Johannes H. van de Ven (16 april), Geert van Roij (23 april), Jan Raijmakers (21 april), Johannis Smits (17 april), Lambert J. Vebrugge (23 april), de weduwe Hendrik van Beek (21 april), Geert van den Heuvel (19 april), Jan Oppers (21 april), Jan Smits (21 april), Jan van Zutphen (18 april), doorgestreept: Johannes van Santvoort, Piet van den Boer (18 april), Roeloff Kilsdonk (18 april), Lambert van de Ven (18 april), Dirk Tonij van Eert (17 april), De weduwe Johannis Kilsdonk (18 april), de weduwe Jan van de Ven (21 april), Hendrikus Hendrikus van de Ven (19 april),

Brief van de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen, W.G.J. van Rhemen, Den Bosch, 14-3-1793, aan de regenten van Veghel.

In mijn brief gisteren schreef ik per abuis 30 losse paarden in plaats van 130. U dient met spoed te zorgen dat hier morgen om 9 uur ’s morgens 70 karren zijn in plaats van de 100 losse paarden met haam en hagten, ten dienste van de lande. Voor ieder paard moet voor vier dagen haver en hooi meegebracht worden. Hiervoor kunnen 2 of 3 karren extra meegestuurd worden.

Vergadering van het dorpsbestuur gehouden den 14-3-1793 ’s avonds om 12 uuren. Om 11 uur ’s avonds was de brief van de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen gekomen, om morgenvroeg 70 karren te leveren. Schepen Hendrik J. van Eert is gecommitteert om mee te gaan. En syn op de 15^e vertrocken welke door Peter J. Verhoeven waeren aengesegt:

Laurens van de Rydt (terug op de 17^e maart, Hendrik Lambert van de Ven (17 maart), Johan Antoni Vermeule, fourasie gevaren (17 maart), Willem Verhoeve (17 maart), Hendrik van de Hintelt (17 maart), Lambert Peter Lambert Linders (19 maart), Jan der Kinderen (17 maart), Johan Slits (17 maart), Eymbert J. van den Oever (17 maart), Hendricus Hendricus Weydeven (17 maart), Johan B. van de Rydt (18 maart), de weduwe van Antony van der Heyde (17 maart), Hendricus L. van der Linde (18 maart), Wilbort Verhoeve (18 maart), Hendrik Jans Vermeule (21 maart), Rover L. Houbrake (16 maart), Johan Loymans (18 maart), Lambert Daniel van Uden (21 maart), Jan Ketelaers (16 maart), de weduwe Lambert van der Heyde, met paerdt en kar om fouragie voor de losse paerden te varen na ‘s Bosch (21 maart), Hendrik J. van den Oever (17 maart), Gerart A. Verbeek (17 maart), Johan Aert Verbeek (22 maart), Daniel van der A (17 maart), de weduwe Corstiaen Burgers (21 maart), Jan Arie Verhoeve (21 maart), Jan Dirk Vermeule (21 maart), Lambert Verhoeve (20 maart), Hendrik Johan Vogels (17 maart), Antony Hendrick van Eert (17 maart), Rut Corstiaen Burgers (17 maart), Francis Jan Boxmeer (18 maart), Jan Wilm van den Broek (18 maart), Wilbort M. van de Donk (17 maart), Cornelis Hendrick van Doorn (21 maart), Jan Welt Vorstenbos (21 maart), Antony L. van Doorn, met voerasie (21 maart), Johannes van Tillaert, met voerasie (21 maart), de weduwe Aert Johan van de Ven, met voerasie (21 maart), Willem Janse Tillaer (21 maart), Jan Peter Ketelaers (17 maart), Peter van Bergeyk (17 maart), Hendrik Mateus van de Donk (17 maart), Lambert Jan Reybroek (21 maart), Corstiaen Versteegde (17 maart), Dries van de Vleut (17 maart), Roeloff Donkers, voorspan tot fourasie (17 maart), de weduwe Wilm Reybroek 17( maart), Lambert Jan Vermeule (17 maart), Hendrik Aert van de Velde (17 maart), de weduwe Adriaen Ketelaers, voorspan voor fourasie (18 maart), Antonie van der Steen (17 maart), Lambert Jan van de Ven (17 maart), Aart Jan Ceurlings (17 maart), Johannis Jan Reybroek (17 maart), Jan Johan van de Ven, voerasie kar (18 maart), Antony Peter Verhoeve, met fourasie (16 maart), Johan Jacob Santvoort (17 maart), doorgestreept: Gerrit Kivits, Matheus Hendrick Reybroek (17 maart), de weduwe Jan van de Hintelt (17 maart), doorgestreept: Hendrik van Doorn, doorgestreept: Hendrik Hendrik van de Ven, Peter Jan Tillaer (21 maart), de weduwe Adriaen Lankvelt (17 maart), Hendrick Aert van de Bogaert (19 maart), de weduwe Hendrik van den Broek (17 maart),  doorgestreept: Lourens van de Ryt, Johan L. van den Heuvel (17 maart), Wilbort L. van Doorn (18 maart), Johan L. van Doorn (17 maart), Johan P. van Hooft (17 maart), de kinderen Laurens Bredenrode (17 maart), Dirk P. van Hooft (17 maart), Marte P, van de Pol (17 maart), Claes L. Versteede (21 maart), Jan Nol Verputten (17 maart), Lambert A. van Steen (17 maart), de weduwe Jan Donkers (17 maart), Hendrik Jan van den Heuvel (17 maart), Lambert Roeloff van den Heuvel (17 maart), Lambert Matys Wilbors (18 maart), Johannis Tijssen van de Ven (19 maart), Aart Langens (19 maart), Lambert van de Ven, voorspan met voerasie kar (18 maart), Dirk Hendrik van Asseldonk (18 maart), Johannis Verputten (17 maart), Hendrik P. Lieshout (17 maart), doorgestreept: Adriaen Hendrik Tillaer, de weduwe Lambert Reybroek (21 maart), de weduwe Dirk van den Heyve;  (17 maart), Willem Bouwens (17 maart), Mateus Hendrik Lieshout, met fourasie kar (18 maart), de weduwe Adriaen Vogels (18 maart), Martinus van Asseldonk (18 maart), Laurens van Hooft (17 maart), Willem van der Steen (17 maart), Peter Frankevoort, met fourasie (18 maart), Aart van Asseldonk, met fourasie (18 maart), Hendricus Hendricus van der Donk (17 maart), Johannes Dirkk van den Heuvel (17 maart), Peter Hendrick van Eert (17 maart), Peter van Hooft (17 maart), Johan van Reybroek (21 maart), JanTonie van de Ven (17 maart), Dirk van de Velde (17 maart), Hendricus van den Tillaer, met fouragie kar (18 maart), Jan Verbrugge (18 maart), Peter Laurens van de Ryt (17 maart), de weduwe Gerrit Verwetering (18 maart), Claes Lambert van Doren (18 maart), Jan Dirk Burgers (17 maart), Jan Corsten (17 maart), Wilbort Matijs Wilbors (17 maart), Lambert B. van de Reyt (17 maart), Jan Tony Reykers, met kar met fourasie (16 maart), Gerrit Jan van Eert (17 maart)

Hendrik J. van Eert, weder geretourneert synde den 16 maart 1793 rapporteert dt hij de karren en paarden in Den Bosch gebragt heeft bij Gerbrandts en heeft bevonden gebrek te lyen aan hoij en haver, versoeken die huijden die reets in Den Bosch waren toe te willen sende fourasie.

Was gecommitteerd van wegens regenten van Veghel Johannes Dirk van Doorn, borgemeeser, en Willen van Dijk om naar den Bosch te gaan om haver en hoij te brengen naar de door Veghel geleverde paarden en karren:

-        Rut Boudwijns vertrokken op 16^e terug op 17^e

-        Doorgestreept: Johannis Dirk van Doorn met kar en paard met 1000 pond hoij

-        Jan Hak, ut supra, vertrokken op 16^e terug op 17^e

-        Seger Donkers, 60 vaten haver, vertrokken op 16^e terug op 17^e

-        Hendrikus Sijmons, 1000 pond hoij vertrokken op 16^e terug op 17^e

-        Hendrikus Aert Verputten, voorspan voor de kar haver, vertrokken op 16^e terug op 17^e

Als conducteur gesteld de borgemeester Johan Dirk van Doorn en dient tot 8 april, en ook Gerbrandts.

Brief van de Raad en rentmeester Generaal der Domeinen, W.G.J. van Rhemen, Den Bosch, 17-3-1793, aan de regenten van Veghel. Verzoek om 40 personen met paarden naar Den Bosch te sturen.

Peter Hendrik van de Ven, Aart van Berkel, Dirk van Berkel, Johannes Jan Schepens, Lambertus Hendrik van den Broek, Adriaen Vorstenbos, Jan Gerrit Lieshout, Lamberrt van Tillaer, Johannes Peeter Lieshout, Johannes J. van der Steen, Antony H. van der Linden, de kinderen Antony Leenders, Lambert Jan van de Broek, de kinderen Hendrik van den Else, Antony L. van de Ven, de weduwe Johannes van Son, Joost van der Heyde, Adriaen L. van Asseldonk, Gerardt Timmermans, Claes van Geffen, Jan Steve Burgers, Martinus B. Van de Rydt, Lambert Tybos, Rut de Leest, Gerrit Voogels, Willem Dielis Pepers, Willen Heijermans. Hendrik B. Van de Rydt, de kinderen Dirk de With, Jan de Paister, de weduwe Peter Lambert Leenders, Jan Janse van der Linden, Lambert Jooste van der Sande, Roelof Oppers, Hendrik Olieslagers, Antony L. Tillaer, Johannes Antony Hendrix, Hendrik Ketelaers, Lambert van Hooft, Dirk van Lith

Veghel den 17 maert 1793. En sullen dese door Johannes van Doorn, borgemeester, na ’s Bosch worden geleyt.

Brief van de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen, W.G.J. van Rhemen, Den Bosch, 17-3-1793, aan de regenten van Veghel. Eerwaarde heeren. Het is met bysonder genoege dat ik U Eerwaarden nog in alle haast kan melden dat de veertig heden per onderofficier geordonneerde paerden nie nodig zullen zyn en dus niet behoeven te komen en de reets op weg zynde kunnen retourberen, dewijl er schikkinge zyn gemaakt. Ontfangen ’s avonts om agt uere en dus all de geordonneerde bedankt en tuys gelaten.

Den 18 maert 1793, ’s avonds om 7 uuren is gekomen Gysbert van den Bogaart, Gijsbert van Bogaert, scheepen, commissaris van de paerden van den dorpe Erp, die rapporteert dat hij verzoek van 12 luijden welke thans van ons met de paerden tot Loon op Sand syn in d’ armee, dat deselve daar sonder eenig fourasie sijn, dat met geen mogelijkheid is daar iets te bekomen en dat sij aan de regenten laten versoeken haer tog te willen helpen. Dat hij over Den Bosch was gereden en sig bij den Raad en Rentmeester Generaal Van Rhemen heeft geaddresseert die hem ook verder had gesonden na Erp om fourasie meede voor syn volk, ‘t welk in deselfde omstandigheijt van de onse waren. Is geresolveert na toe te senden 1000 pont hoij en 18 vat haver geladen op 2 karren om die onder geleijden van Gysbert van den Bogaert voorschreven te brengen tot Loon op Sand off wel daar onse voorschreven luyden mogte zyn, namentlyk Peter Hendrik van de Ven en Aart van Berkel, en heden nagt te vertrekken.

-        Peter Hendrik van de Ven, vertrokken 19^e 2 uur ’s morgens, 21^e geretourneert.

-        Aart van Berkel, ut supra vertrokken en 27^e geretourneert

Op den 19 maart 1793 is met fourasie na Loon op Sand gereden de navolgenden, hebbende Gijsbert van Bogaert, scheepen, commissaris van de paerden van den dorpe Erp, meede aldaer synde order gehad en rapport gedaan om fourasie te besorgen. Peter Hendrik van de Ven, vertrokken 19^e 2 uur ’s morgens, 21^e geretourneert en Aart van Berkel, ut supra vertrokken en 27^e geretourneert

Brief van A. M. van Bulter, capiteyn per order van de hertog van Brunswijk, Oisterwijk, 18-3-1793, aan de regenten van Veghel. Is comen ryden uyt het dorp van Vegel het getal van 38 karren met paerden aen het hooft quartier van zyn hoogheid mijn heere hertoghe van Brunswyk vels, welke geene fouragie hebben en er in dese environs voor haast niets is te bekomenen door dien deselve voor alsnog door de schaarsheydt der paarden hier in den omtrek nog niet uyt den dienste van den lande konnen werden ontslagen. Soo neme de vryheidt U Eerwaarden te versoeken te willen sorgen in navolging van die van Schyndel en St. Oedenrode ten minste voor zes dagen fouragie alhier te willen zenden, zullende zoo spoedig die luyden door den wagemeester van de graeff na huere wooningen werden geexpideert. Daer in lag een leyst van de volgende persoonen:

Hendrikus Burgers, Jan Dirk Vermeulen, Willem Jan Tillaer, Gysbert van der Linden, Lambert van Uden, de weduwe Corstiaen Burgers, de weduwe A. H. van Rybroek, Antony L. van Doorn, Jan P. Smits, de weduwe L. van der Heyden, Peeter van den Tillaer, Jan A. Verhoeven, Willen Tony Donkers, Hendrikus van der Linde, Jan Welt Vorstenbos, Hendrik J. van de Ven, Marten Boermans, Hendrik J. Vermeulen, Johannes van Reybroek, Jan Raymakers, Johannes van der Linden, de weduwe Jan van Beeck, de weduwe Jan Hendrik van de Ven, Hendricus A. Tillaer, Jan Oppers, de weduwe G. Groenendael, Hendricus A. van Hooft, Tony Tyse van de Ven, Martinus J. Zutphen, Hendricus J. van Eert, Jan Claas Raymakers, Hendricus Keurlings, de weduwe Aert J. van de Ven, Cornelis H. van Doorn, Tony Tyse Verweyen, Johannes A. van den Tillaer, Jacob Ketelaers en Johannes Verbeek

Is voorschreven missive en leyst ontfangen den 18 maert 1793 ’s avonts ontrent 10 uure. En is daar op direct geordonneert seeve luijden met karren en paarden om sig te begeven na Oisterwijk int hoofdquartier met 4.000 pont hoij en 80 vaten haver en als conducteur er bij Johannis Dirk van Doorn. Vertrokken ten 5 uuren den 19 maert 1793:

-        Dirk van Berkel, op 25^e geretourneert

-        Adriaan Vorstenbosch, op 20^e geretourneert

-        Johannis Paulus Heeswijk, op 25^e geretourneert

-        Johannis J. van der Steen, op 20^e geretourneert

-        Antonij van der Linden, op 25^e geretourneert

-        Kinderen Antonij Leenders, op 20^e geretourneert

-        Antony L. van de Ven, op 20^e geretourneert

-        Doorgestreept: Hendrik Jan van den Broek

De dorpen van Vechel en Schyndel worden gelast zonder enig uitstel om 10 daage vouragie naar hier te brengen, dewijl derselver paarden alhier te Oisterwyk door de voeragie van andere dorpen zyn gespeyst. Dit is de order van heer van Brunswyk, 19 maart 1793. Door de president ontvangen op 19 maert 1793, namiddag om 4 uur. En is daar op direct geordonneert om te besorgen 9 karren hoij voeder 800 pont en 4 karren haver, ieder 40 vaten. En zij de navolgende karren en paarden gegaan, op weg zijnde de 20^e en op de 25^e geretourneert:

de weduwe Johannis van Son, Jan Steeve Burgers, Matheus van Reyt, Lambert Rybroek, Lambert Rybroek, Rut de Leest, Hendrikus Hendrik Ketelaers. De weduwe Dielis Pepers, Willem Heijermans, Hendrik B. Van de Reyt, de kinderen Dirk de Wit, de weduwe Peter Lambert Leenders, Jan Jan van der Heyden en Lambert Goort van de Lande.

Brief van A.H. Gerbrandts, uit naam van de capiteyn Bulter, Oisterwyk, 20-3-1793. Vermits de hier liggende persoonen, karren en paarden als mede te Loon op Zandt dienen afgelost te worden, soo is myn versoek om op ontfang dezes andere carre en goede paarden na alhier te doen koonen, de carren met fouragie thans alhier zullen blyven dus er die konnen worden afgerekent om daer voor geen andere te zenden.

Ontfangen op 20-3-1793 om 4 uur door Johannes Dirk van Doorn. En syn dien nagt geordonneert om andere Veghelse luyden aff te lossen de navolgende persoonen, welke om 4 uuren allen moeten syn ten huysen van Jan van Zutphen in de Ceulse Kar met paard, haam en hagt en sal aldaar wagten Johannes Dirk van Doorn, borgemeester, om deselve als geleytsman ter bestemder plaats te brengen.

Lambert Tony van Hooft (terug op 6 april), Roeloff Matijs Oppers (26 maart), Hendrik Olijslagers (4 april), Antony L. Tillaar (4 april), Johannis Antony Hendrix (4 april), Dirk van Lith (8 april), Joost van der Heijde (28 maart), Adriaen Jan Raymakers (4 april), de kinderen Hendrik van Elsen (4 april), Johannis Schepens (4 april), Jan Hak (8 april), Seger Donkers (8 april), Hendrik Loijmans (20 april), Hendrik Dirk van Doorn (4 april), Johannis Arie Tillaer (4 april), Johannis H. van de Ven (8 april), Aart W. van den Heuvel (8 april), de weduwe Jan van de Hintelt (4 april), Johannis L. van Doorn (28 maart), kinderen Lourens Bredenrode (4 april), de weduwe Dirk van den Heuvel (25 maart), Willem Lambert Tillaer (28 maart). Lourtens van Hooft (4 april), Willem van der Steen (4 april), Hendrikus Hendrik van de Donk (4 april), Johannis Dirk van den Heuvek (28 maart), Peter van Eert (4 april), Peter van Hooft (8 april), Jan Tonij van de Ven (23 maart), de weduwe Peter L. van Reijt (4 april), de weduwe Gerrit Verweteringh (4 april), de weduwe Dirk Burgers (8 april), Antonij Verhoeven (4 april), Johannis van Rijbroek (4 april), Aart Ceurligns (4 april), Lambert J. van de Ven (3 april), Antony van der Steen (4 april), Lambert Vermeulen (4 april)

Johannes Dirk van Doorn komt op 25-3-1793 terug uit Oisterwijk met het bericht dat voor de paarden moet worden gelevert 200 pond hoy en 40 vaten haver. Is besloten om dit naar Loon op Zand te tranporteren. De volgende lieden moeten om 10 uur bij Jan van Zutphen over Brugge zijn, alwaer Johannes van Doorn hen verder zal begeleiden. Vertrokken op 25 maart:

-        Matheus Hendrik van Reybroek, 800 pond hoy, terug op 27 maart

-        De weduwe Marten van Reybroek, 800 pond hooy, terug op 27 maart

-        Hendrik Matheus van de Donk, 800 pond hoy, terug op 8 april

-        Hendrik Johannes Verhoeve, 40 vaten haver, terug op 29 maart

Op vrijdag 22 maart 1793 des namiddag om 4 uur sijn hier gekomen een officier, twee onderofficieren en 9 gemeene en een vrouw in Pruysische dienst, komende uit Den Bosch, die een een kar met een paert en een rypaert wilden hebben om, na een nacht ingekwart te zijn geweest, naar Gemert te gaan. Deze zijn op 23-3-1793 geleverd, namentlyk Johannes Janse Santvoort met kar en paerdt en Jan van Zutphen met een reypaerdt. En syn deselve daegs daer na den 24 maert 1793 geretourneert synde weer terug uyt Gemert

Brief van stadhouder Nouhuijs, Sint-Oedenrode, 24-3-1793, aan de regenten van Veghel. U Eerwaarden sullen denkelijk een aanschrijven van de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen ontvangen hebben om voor 1 april een lijst te mogen hebben van de karren en paarden die in dienst zijn geweest van zijn Pruysise Majesteit deesen Staat en mogelijk voor de Keizerlijke Majesteit. Gelieve te maken volgens bijgaand model. Naam  = met kar en paard = met losse paarden = af gegaan =  terug gekomen = daar geweest = geld tegoed. Volgt een lijst met 161 namen, aantallen en bedragen.

Lijst van 26-3-1793 van personen die hooi en haver geleverd hebben, die van tijd tot tijd naar het leger in Loon op Zand, Tilburg, Oisterwijk en ’s Bosch geleverd is, en wat die daar voor ontvangen hebben.

Peter Verhoeven voor verschotte int kopen van hoy en haver met het wegen en telkens empressens ende over hoy, haver en opbinden van hoy in busselen in alles 5-13-0. Samen 560-8-8. Hier van een memorie van den heere rentmeester vergegeven en ook in de volgende welke nog betaald moeten worden.

Nog haver gekogt en gelevert

Van dees is terug gebracht 40 vaten haver en 600 pond hoy. Naderhand precies bevonden te syn 67 ½ vat, belopende aan gelt 60-15-0. Vant hoy is niets gekomen.

Brief van de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen G.W.J. van Rhemen, ’s Bosch, 19-3-1793, aan de regenten van Veghel. Dewijl er thans zo tot dienst van zyn Pruyssische Majesteit als van deesen staat en mogelijk ook voor de Francen van zyn Keiserlijke Majesteit van meest alle dorpen en plaatsen in de Meyerye karren en paarden worden gebruykt en het billik is dat de luyden in redelykheidt daar voor wprden betaalt, zoo gelieve U Eerwaerden ider in haare plaats naauwkerig aantekeningen te houden van alle karren en paarden die tot voorseyde dienst zyn gerequireert van of tot wiens behoeve deselve zyn geemployeert en hoe veel daegen deselve gedient hebben, van wele aantekening of lysten ik U Eerwaarden versoek met den eersten april aan my comt te zenden. Ontvangen op 28-3-1793.

Op 28 maart 1793 is gekomen Johannis Dirk van Doorn, welke dient bij het leger te Oosterwijk bij de karren en paarden van Veghel aldaar, tijding brengende dat tot aflossing van de aldaar synde paarden moesten wesen 24 andere en dat die morgenvroeg tegen 6 uur klaar moestem zijn, 15 met haam, sael, ligt en hagte, en de rest als gebruikelijk met haam en hagten, en waren daer toe geordonneert de navolgende personen:

Jan Peter Ketelaars, Hendrik Aart van Velde, de weduwe Antonij van der Heyde, Hendrikus Hendrik Weijdeven, Eymbert Jan van den Oever, Johan Slits, Jan der Kinderen, Willem Verhoeven, Johan Antonij Vermeulen, Lourens van de Reijt, Hendrik Jan van den Oever, Gerrit Verbeek, Daniel Joost van der Aa, Hendrik Vogels, Antony Hendrik van Eert, Rut Burgers, Wilbort Matheus van Donk, Jacob Roeloff Donkers, Corstiaen Versteegde, Lambert A. van der Steen, weduwe Jan Donkers, Lambert Roeloff van den Heuvel en Lambert Baltus van de Reyt

Brief van 29-3-1793 van M. van de Graaff, wagemeester te Oosterwijk aan de regenten van Veghel. Het is op hoge order dat ik U Eerwaarden aanschryve om te senden zoo veel hoij en haver als voor ses dagen nodig is voor uwe paerden die by de armee syn, omdat er altijt soo veel fourasie in voorraad moet syn. Verder moet ik U informeren dat er volstrekt geen aflossing meer sal geschieden, daar om spaart de moeyte van paerden te senden, daer sulx vergeeds moeyte en kosten is.

Brief van 29-3-1793 van A. H. Gerbrandts uit naam van den capteyn Bulter te Oisterwijk aan de regenten van Veghel. Versoeken op ontvangst deeses fourasie voor ses dagen voor de 20 in slandts dienst gestelde paerden alhier te doen komen. Op 30-3-1793 zijn de navolgende personen vertrokken met kar en paarden geladen met 2.400 pond hoij en 80 vaten haver:

Jan Corsten (terug op 4 april), Peter van Bergeijk (6 april), Rut Boudewijns (6 april), Johannis van de Ven (6 april), Roeloff Kilsdonk (6 april)

Op 4-4-1793 zijn de regenten geordonneerd te rijden met losse paerden om de paarden in slands dienst zijnde te Oosterhout af te lossen. De volgende personen zijn vertrokken:

Jan Peter Ketelaars, Willem Boxmeer, de weduwe Adriaen Lankvelt, Hendrik Aart van Eerde (onderstreept, in marge: niet voldaan aan het request de regenten), Hendrik Weijdeven Eymbert Jan van den Over, Johan Slits, Willem Verhoeven, Hendrik van de Hintelt, Jan der Kinderen, Liurens van de Reyt, Johan Tonij Vermeulen.

Den 8 april syn uyt de d’ armee terug gekomen Johannes Antony van de Ven, Rut Boudewyns, Peter van Bergeyk en Roeloff Kilsdonk, en hebben terug gebragt 59 ½ vaten haver en hoij welke teveel in d‘ armee voor onse paerden geweest waren, en afgelost bij  Jan Trimbosch. Dien syn alle door ingeseten afgehaalt toen de Hanoversche troupes hier waren die dan alle door Jan Trimbosch geschiet.

Op 13-4-1793 zijn binnen dese dorpe gekomen de quartiersmakers van den Hanvorse regiment, synde het 10^e regiment van de generaal majoor Diepenbroeck, geseyt hebbende op deese plaetse om tegen den 14^de synde mogen hier binnen te komen, ’t geen dan ook geschiet is. En syn geordonneert te leveren 25 karren ende met twee paerden bespannen tegen de 15^de ’s morgens om 6 uuren. Vertrokken zijn met kar en paarden:

Lambert Dirk van Doorn, doorgestreept Willem Boxmeer, de weduwe Adriaen Lankvelt, doorgestreept: Eymbert Jan van den Oever, Johan Slits, Willem Verhoeven, Jan Aart Govers, Tonij J. Lieshout. Adriaan Aert Donkers, Hendrik Aart van den Bogaart, Jan Raijmakers, brouwer, Adriaen Vorstenbosch, Johannis J. van der Steen, de kinderen Antonij Leenders, Antonij Tysse van de Ven, de weduwe Gerling Groenendael, Johan van der Linden, Antonij Verkuijlen, Hendrik J. van Eert, Hendrik J. van de Ven, Hendrikus van de Linden, Hendrik Ceurlings, Jan Claas Raijmakers, Martinus van Zutphen, Hendrik Antony van Hooff, doorgestreept: Marte van Boxmeer, de weduwe Hendrik van Beek, de weduwe Cornelis Hurkmans

Kar met paarden plus een los paard: Hendrik Aart van de Velde, Hendrik Weydeven,

Alleen een los paard: Hendrik W. van de Hintelt, Jan der Kinderen, Lourens van de Reyt, Johan Tonij Vermeulen, Gerrit Verbeek, Daniel Joost van der Aa, Hendrik Vogels, Antony Hendrik van Eert, Rut Burgers, Wilbort M. van Donk, Jacob Roeloff Donkers, Corstiaen Versteegde, Lambert A. van der Steen, de weduwe Jan Donkers, Lambert Roeloff van den Heuvel, Lambert Baltus van de Reyt, Lambert Peter Lamberts, Johan Tijsse van de Ven, Johannes Smits, Jacob Ketelaers, Hendrikus van de Tillaer, Jan Oppers

Aldus is dese lijst geformeert op 15-4-1793. En sijn deselve alle ’s morgens om 8 uur met voornoemd regiment vertrokken, toen rond 9 ½  uur voornoemd regiment weer is teruggekomen en opnieuw ingekwartierd. Van de paarden en karren zijn er nog enige naar Erp moeten rijden voor de bagage. En heeft de commanderende officier generaal majoor order gegeven om 22.000 pond forasie te halen te Grave. Daartoe zijn geordonneerd personen. Zijnde 3 dagen weg geweest.

Kar en paard: De weduwe Cornelis Hurkmans, Jan Aart Govers, Jan Claas Raijmakers, Antonij Tijsse van de Ven, Willem Jan Tillaer, De kinderen Tonij Leendert van Bogaert, De weduwe Hendrik van Beek, Adriaan Aert Donkers, Lambert Dirk van Doorn, de weduwe Adriaen Lankvelt, Antony Tijsse van de Ven, Jan Raijmakers, brouwer, Hendrik Ceurlings, Hendrik J. van de Ven, Hendrik Tonij van Hooft, Johannes van de Landen, Antony Tijs Vercuylen, Hendrikus van de Linden, Hendrik Aart van den Bogaert, Gijsbert van der Linden, Antony Johan van Lieshout, Jan Smits

Los paard: Hendrikus Hendrik Weydeven, Hendrikus Arie Tillaer, Johannis Hendrik Tillaar, Lourens Jan van de Reyt, Johan Tony Vermeulen, de weduwe Jan Donkers, Lambert Roeloff van den Heuvel, Johannes Tijsse van de Ven, Lambert B. Van Reyt, Jacob Ketelaers, Hendrikus W. van Hintelt, Hendrik Vogels, Hendrik Aart van de Velde, Johan Arie Smits, Gerrit Verbeek, Wilbort M. van de Donk, Tony Hendrik van Eert, Rut Burgers, Lambert van der Steen

Die vertrokken syn ten 11 uren onder geleide van de officier en verder commando en moeten deselce alle daar naar Oosterwijk.

Namiddag heeft de generaal majoor order gegeven des wegens 25 karren met paarden bespannen tegen de 16^e ’s morgens om 6 uren en hebben de navolgende personen geladen en de overige niet om reden dat den Erp enige karren moest besorgen.

Kar en paard: Gerrit Hendrik van Eert, Hendrik Jacob Vermeulen, Corstiaen Burgers, Cornelis Hendrik van Doorn, Antony L. van Doorn, Johannes Arie Tillaer, weduwe Aart Johan van de Ven, Lambert Jan Rybroek, de weduwe van Johan van Son, Jan Steeve Burgers, Matheus van Reyt, Rut de Leest, Hendrik Hendrik Ketelaers, Hendrik Baltus van de Reyt, de kinderen Dirk de With, de weduwe Peter Lambert Leenders, de weduwe Geling Groenendael, Jan Jan van der Heyde, Johan Loijmans

Met een los paard: Claas Lambert Versteegde, de weduwe Hendrik Reybroek, Johan W. Reybroek, Johan Tonij Donkers, Francis Dorelaijers, Antonij Hurkmans, Gerrit van Roij, Lambert J. Verbrugge, Johan Dirk van den Heuvel, Peter Hendrick van de Ven, Johan van Santvoort, Jan van Zutphen, Adriaen Vorstenbosch, Johannes J. van der Steen, Hendrik Loijmans, Jan Tonij van de Ven, Johannes Hendrik van Doorn, Willem Lambert Tillaar, Aart van Berkel

Ieder een dag betaalt, beloopt 38 personen, 95 gulden. De commanderende generaal heeft aan regenten versogt de nodige papieren waer van betaling sou worden gedaen, is int Hoogduits gedrukt. Den 23^e april syn de vorige lijsten alle in order gebragt

Brief van de regenten van Veghel van 18-4-1793 aan de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen. Bij deze de ingevulde lijst, met opgave van de personen voor de Pruisen hebben gediend. De overigen hebben door de Hollandse armee gediend. Op 15 april is hier het regiment Hanovers regiment van genmeraal Diepenbroek ingekwartierd geweest, die op de 16 april ’s morgens weer vertrokken zijn. Maar 2 uur later keerden ze al weer terug, en ze zijn nog gebleven tot 17 april ’s morgens. Wij hebben 21 karren dubbel gespan voor dezelve naar Grave naar het magazijn om fourasie moeten zenden, en die naar Oisterwyk moeten brengen, waarvan er nog enkele weg zijn. Op de eerste dag dat het regiment uitmarcheerde zijn er 50 paarden en 25 karren meegeweest en weer teruggekeerd. Op de tweede dag is eenzelfde aantal geordonneerd geworden, waarvan er nu nog 17 à 18 karren en circa 40 paarden weg zijn, door dien den dorpe toen eenige karren heeft moeten geven, alles 10. En hebben alle reden over die troupes content te syn.

Op 21 april 1793 zijn binnen deese plaats gekomen de quartiersmakers van een Hanovers regiment, synde het 4^e regiment van den generaal majoor Mutiopatent, om half elff uur ’s avonds, om de quartiere tegen den 22 april 1793 te arrangeren en binnen te komen, ’t geen dan ook geschiet is. Tot wegbrenging van deselve naar Oorschot syn geordonneert 2 karren dubbel gespan, vertrokken op 22 april om 1 uur ’s middags.

Met kar en paarden: Hendrikus van der Linden en Lambert Johannes van de Ven.

Met losse paarden: Jan Oppers en Gerrit van den Heuvel.

Den 22 april syn van voornoemd regiment geinquartiert geweest 446 man, synde de overige manschappen naae St. Oedenrode en Erp geweest. Tot vervoering van haer bagage syn geordonneerd de volgende karren en paarden op 23 april, om 5 uur ’s morgens.

Met karre en paarden: de weduwe van Willem van Hintelt, Willem Verhoeven, Daniel Joost van der Aa, Jan Verhoeven, Lambert Verhoeven, Johannes B. Van Reyt, Jan Willem van den Broek, Francis Boxmeer, Hendrik J. van den Oever, Corstiaen Arie Versteegde, Jacob Roeloff Donkers, Johannis Nelis van Cleeff, Adriaan Hendrik van Doorn, Adriaan van Asseldonk, Adriaan Jan Raijmakers, Antonij Lambert van de Ven, Hendrik Dirk van Dooren, de weduwe Jan van de Hintelt, Antonij Peter Verhoeve, de weduwe Adriaan Ketelaars, Johannis Arie Smits, Hendrik F. Van Eert

Met losse paarden: Lambert Peter Lambers, de weduwe van Jan Boeren, Jan Tonij Rykers, Jan Vermeulen, Leendert Tybos, de weduwe Delis Pepers, Hendrikus Lambert van der Heyden, Jan van den Oever, Johan Aart Verbeek, de kinderen Lourens Breedenrode, Lourens van Hooft, Lambert Vermeulen

Lijst van 21-4-1793. Oncosten gevallen door de gemeente gedaen aen het regiment van de Hanoverse troupen van hoij, stroij en haver.

Peter Verhoeven voor torff in de wagt etcetera te samen 1-5-0. Jan Trimbosch voor ’t lossen van hoij en haver en plaatse van ’t selve. Voor Johan de Jong, naar Antwerpen en Brussel geweest om de Hanoverse troepen na te vorsen en nog wat kosten.

Brief van de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen aan de regenten van Vegel, ’s Bosch, 22-4-1793. Hierbij de vijf acquiten van generaal Diepenbroek. Men moet zich presenteren aan de commissaris generaal der Hanoverse troepen de heer Watson die op vrijdag naar Nijmegen is vertrokken, de secretaris van Heeswijk en Dinther, Boll, weet waar hij zich thans ophoudt. De lijst der karren en paarden zyn mij voldoende, maar U Eerwaarden hebben niet uitgedrukt hoeveel dagen den conducteur Gerbrandts heeft gehad, ik meen 22 dagen, als dit anders is, dan verzoek ik U dat aan mij te melden.

Bovenstaand bericht op 23 april ontvangen en de president is op 24 april ‘s morgens naar Dinther gereden om met secretaris Boll te spreken. Boll was gisteren uit Nijmegen teruggekeerd en hij had de commissaris generaal Watson aldaar niet gesproken. Op 24 april is secretaris Boll van Dinther hier geweest, en hij heeft aan de regenten meegedeeld hetgene de regenten van Heeswijk en Dinther ten opzichte van de gegeve aquite gedaan hebben. Dat hij door de regenten gecommitteert was om naar de commanderende officier van de aldaar geweest synde Hanovenaar te reyden en van deselve was ’t mogelijk te obtineren de manqueerende acquite en verder te hooren waar het geld kan ontvangen en ook sulx te doen.

Schepenen van Veghel machtigen op 25-4-1793 president Johan de Jong om naar de commanderende officier van de Hanoverse infanterie, regiment nr. 10 van de generaal majoor van Dieoerbroek te gaan, die op 15, 16  en 17 april laatstleden hier ingekwartierd is geweest, waar hij zich ook moge bevinden, om van hem de aquite te krijgen voor de geleverde rations, karren en paarden.

Brief van de regenten van Veghel van 25-4-1793 aan de regenten van Erp. Wij zijn voornemens om iemand te committeren om naar de commanderende officieren van de laaste Hanoverse troupen te gaan om eenige manquerende aquiten voor karren, paarden en geld te krijgen. We moeten U melden dat er onder ons generaal acquite ook paarden en manschappen uit Erp vermeld staan en int geheel 8 karren.

Rapport van de commissie naar Brussel door Johan de Jong namens Veghel en van Boll namens Dinther. ’s Avonds te Hoogstraten gearriveerd. Daar hoorden we dat de Hanoverse troepen 4 à 5 dagen over Westmalle verder getrokken zijn, maar dat een van de comissarissen te Antwerpen was gebleven en de geleverde koeien bij zich had. Op de 27^e zijn wij naar Antwerpen vertrokken, en we hebben die heer toen aangesproken, dit was een Frans sprekende Engelsman. Hij zei dat hij wel commissaris was van de Hanoverse troepen, maar niet verder dan het Cleefsland. De commisaris die over onze zaak ging bezond zich te Nijmegen, genaams Wedser. Hij dacht dat we daar om betaling zouden kunnen vragen. Te Brussel zouden we nog een andere commissaris kunnen spreken. Hij zei dat hij geen de minst swarigheid  had om te betalen, dat de tarieven hetzelfde waren als waarvoor zij met de heer Snijderas in Gelderland waren overeen gekomen. Verzoeken aan de regenten van Veghel om de declaratie schriftelijk en in het Frans te mogen hebben. Hiermee naar Brussel gereden, maar geen commissaris gevonden, de troepen waren op de 29^e weer vertrokken en tot Sondert in de Baronie gekomen en vanaf daar op 31 april, ’s nachts om 1 uur weer hier teruggekeerd.

Vergadering van officier, schepenen, borgemeesters, twaalfmannen, kerk en Heylige Geest meesteren op 15-7-1793. Door de officier wordt ingebracht dat van gemeentenswege, volgens aanschrijven van de Raad en Rentmeester der Domeinen van 15-6-1793 zal worden betaald voor de geleverde diensten aan de troepen van de staat en de Pruijssische troepen. Dat de penningen uit de sloten van de rekeningen van de verponding, bede en gemene middelen kunnen worden gevonden.

Vergadering gehouden op 21-12-1793. Ingevolge resolutie van haer Edele Mogenden van 18-11-1793 moeten de personen de voor de armee van deze staat als mede voor de armeee der Pruijsische troupen met kar en paard in dienst zijn geweest per dag van de gemeente 2-10-0 worden betaald. Het totale bedrag is 4.06310-0. Hier bij komt nog betaald voor het gestorven paard van Johannes van de Ven, getaxeerd op 100-0-0, en aan Peter van de Boer, syne schade aan syn paard gehad, ’t welk regenten in gemoede blykt, 30-0-0. Nog aan schepen Hendrik van Eert die voor regenten als conducteur was gestelt bij de 50 paaarden in Den Bosch, voor 20 dagen is 6-0-0. Hendrikus van de Ven en Peter Verhoeven voor het kopen van fouragie, ieder 6 dagen is 18-0-0. Voor vacatien van de president 18-0-0.

De schepenen ordonneren op 21-12-1793 Peter Antony Dirx cum suis, borgemeesteren over 1793, om de personen die met paarden en karren gediend hebben uit te betalen.

Vergadering van schepenen op 27-12-1793. De resolutie van de Staten Generaal van 20-11-1793 wordt ter vergadering gebracht, waarin wordt bepaald de bedestonden in plaats van om de veertien dagen alle maanden te houden. De vergadering besluit om de predikant en de pastoor te informeren. De maandelijkse bedestonde zal op woensdag van 10 tot 11 uur gehouden worden, te beginnen op 15-1-1794. Men moet zich er aan houden op straffe van een boete van 3 gulden, 1/3 voor de officier, 1/3 voor de armen en 1/3 voor de aanbrenger.

Dorpsrekening 1793-1794:

-        Volgens ordonantie en quitantie betaalt aan aan de weduwe Heynsberge voor verteering aan de arbeijders welke gebruykt waeren tot het removeren van de vryheyts boom door de bovengenoemde Franse troupes geplant, de somme van 2-13-0

-        12 maart aan Lambert Clerx als gids na Uden met Hollandsche quartiermakers, 0-12-0

-        Voor een vragt hoij van het Ham na het dorp met verschot aan arbeyders den 17 maert 0-16-0

-        15 april aan Adriaan Verbrugge als gids met de Hanoverse quartiermaker na Uden, 0-6-0

-        15 april aan Aert Smits als gits met de quartiermakers voorschreven, 0-6-0

-        15 april: aan Hendrik Smits met de quartiermakers voorschrfeven na Erp, 0-6-0

-        16 en 17 april denselve met een batteljon voorschreven,2 x  0-6-0

-        16 en 17 april aan Willem Gering als fids met de Hanoverse troupes na Schijndel, 2 x 0-6-0

-        16 april aan Francis Zeelen als gits na Erp met voorschreven gedeelte vant regiment, 0-6-0

-        16 april aan Johannes Wynand van Ceulen als expresse na Oosterwyk ter requisitie van den Hanoverse generael, 1-10-0

-        Denselven als gits met het batteljon voorschreven, 0-6-0

-        Denselven na Schyndel met de quartiermakers voorschreven, 0-6-0

-        17 april aan Willem Gerbrandts als expresse na De Graeff tot besoging van fourasie door den Hanoverse generaal Diepenbroek, 1-4-0

-        22 en 23 april aan verscheyde gidse betaelt. 11-2-0

-        28 april aan Peter Antonij Dirx voor transport van 4 Pruyssise vrouen en 3 kinderen na Uden, 0-18-0

-        12 meij aan Willem Gertin als gits met 2 compagnie grenadiers Van Leeuwen na Schyndel, 0-6-0

-        2 junij aan Matheus van de Donk als gits na Schyndel met de regiment quartiermaker Van Leeuwen na Schyndel, 0-6-0

-        15 december Aart Smits betaelt als gits na Uden met een officier na Wesel moetende, 0-6-0

-        Betaalt aan de weduwe Heynsbergen voor expressens na De Grave, Dinther en verder bode loon voor d'armé dienende 2-1-0

-        Aan Johannis van Doorn voor verschot aan een gits om in den nagt de aansegging van leverantie van paarden voor de armee te doen, 0-10-0

Het jaar 1794

Dorpsrekening 1794-1795:

-        7 february aan Willem Gering als gits na Erp met 't Eerste battaljon Rood Munster, 0-6-0

-        9 february aan Jan Vermeulen voor transport van twee gequeste soldaten na Uden met kost en drank, 0-18-0

-        9 february aan Laonard Zeelen als gits met de quartiermakers van 't eerste battaljon Rood Munster na Erp, 0-6-0

-        16 february aan Willem gering als gits bij de quartiermakers van 't eerste battaljon Waldek na Uden

-        Dito aan denselven als gits met het battaljon, 0-6-0

-        Dito aan denselve als gits van het tweede battaljon na Erp, 0-6-0

-        Dito als gits met de quartiersmakers, 0-6-0

-        2 en 3 maart aan Willem Gering als gits me de quartiermakers van 't depot van 't regiment Bodaun na Rode, 2 x 0-6-0

-        12 maart ut supra met de quartiermaker van 't battaljon Welike na Lieshout, 0-6-0

-        13 maart dito met het battaljon, 0-6-0

-        14 maart als gits met het battiljon Swetsers na Uden, 0-6-0

-        Iten aan Leonardus Zeelen met de quartiermakers van het selve, 0-6-0

-        15 maart aan Willem Gering als gits met de quartiermakers van een depot jagers na Son, 0-6-0

-        17 maart met een battiljon jagers na Rode, 0-6-0

-        17 maart aan Leonardus Zeelen als gits met een detachement cacalerij Orange Vriesland na Rode, 0-6-0

-        13 maart aan Peter van Lankvelt als gits na Eynthoven met de quartiermakers van Switsers Mey, 0-6-0

-        3 april aan Peter van Lankvelt voor transport van een soldaat na Erp met spysen, 0-14-0

-        11 april aen Jan Peter Smits voor transpoer van een sieke ruyter na Uden, 0-15-0

-        13 julij aan Hendrikus Arie Tillaer voor transport van twee gequeste soldaten van 't regiment Mey na Uden, 0-15-0

-        20 julij aan Jan Peter Smits voor transport van een gequeste ruyter met spysing na Uden, 0-18-0

-        3 augustus aam Willem Gering voor gits met 3 ruyters van Hesse Philipstal na Erp, 0-6-0

-        8 augustus aan Johannis van Ceulen voor gits aan den officier van hanover na Schyndel, 0-6-0

-        9 augustus aan Peter van Lankvelt voor transport van een gequest soldaer na Erp, 0-12-0

-        20 augustus aan Adriaen Peter Wagemans als gits voor een komando van Hesse Philipstal na Erp en Dinter, 0-12-0

-        23 augustus als gits met de Hanoverse artillery na Dinther, 0-6-0

-        31 augustus aan Johannes Hendrik van de Ven voor transport van 3 militaire na Erp met spysing, 0-15-0

-        Dito aan Willem gering als gits met bagasie van de Hanoverse na Erp, 0-6-0

-        Dito ut supra met een officier, 0-6-0

-        Dito aan Lambert van den Bos als gits met een Hanoverse officier na Volker, 0-12-0

-        29 augustus aan Huybert de Groot als gits met de cavalrij van Damser na Rode, 0-6-0

-        Dito aan Antonij en Matijs Callars als gits met vier keyserlyke husaren na Uden, 0-12-0

-        Diro aan Jan H. van den Bogaert als gits met een Hessies officier na Volker en Zeelland, 0-15-0

-        2 september aan Jan Tomas van Bogaert als gits met een Hessies officier na Volker, 0-12-0

-        14 september aan Peter Nouwens met een Hessies officier als gits na Uden, 0-6-0

-        14 september aan Wilhelmus Kremers ut supra na Uden, 0-6-0

-        Dito aan Jan Tysse voor de Hanoverse cavallery 4 maal als gits na Rode, 1-4-0

-        Dito aan den zelve voor 3 maal met deselve na Erp, 0-18-0

-        Dio aan Dirk Vermeulen als gits met Hanoverse troupes na Uden, 0-6-0

-        Dito aan Wynant van Ceulen voor 6 reyse na Erp als gits met de Jonoverse, 1-16-0

-        Dito ut supra voor agt reyse met deselve na Rode, 2-8-0

-        Dito ut supra voor vier mael na Uden met de Engelse, 1-4-0

-        Dito ut supra voor ses mael na Dinter met de Hanoverse, 1-16-0

-        Dito aan Johannis Aart Verstappen als gits met een Hanoverse officier na Erp, 0-6-0

-        Dito aan Tomas Lambert van Lieshout als gits met de Hanoverse twee mael na Dinther, 0-12-0

-        30 augustus aan Jan Johannis van Doorn als gits met een Hanovers officier na Volker, 0-12-0

-        3 september ut supra als gits met Engelse husaeren na Gemert, 0-12-0

-        6 september aan Jan Johannis van Doorn voorschreven met een Hanovers husaar na Aarle Beek, 0-12-0

-        7 september aan denselve als gits met een comando Hanoverse na Erp, 0-6-0

-        8 september met een Engels commando, 0-6-0

-        11 september ut supra na Vorstenbosch, 0-6-0

-        13 september ut supra na Uden, 0-6-0

-        Dito aan Reynier Johannes van de Wiel als gits met een officier van Dinther, 0-6-0

-        Dito ut supra met een Engelse dragonder na Uden, 0-6-0

-        Aan Antony Kallars als gits met een officier na Vorstenbosch, 0-6-0

-        10 dito als gits met een wage met sake geladen van Hanoverse na Uden, 0-6-0

-        11 dito als gits met de Engelse na Rode, 0-6-0

-        10 dito aan Jan Peter Smits als gits te paerd na Rode, 0-15-0

-        1 september aan Lambertus van den Bos als gits met een Engels officier na Uden, 0-6-0

-        7 september met een Hessies officier na Erp, 0-6-0

-        8 september als gits met een Engelse na Vorstenbos in de nagt, 0-10-0

-        10 september als gits met een Hanoverse na Schyndel, 0-6-0

-        12 september als gits met een Engels officier na Rode in de nagt, 0-10-0

-        13 september met een Engels officier na Dnther, 0-6-0

-        Dito aan Marte van de Pol als gits met een Engels officier na Erp, 0-6-0

-        13 september aan Wynand van Ceulen met een Engels officier na Dinther, 0-6-0

-        Diro aan Hendrik Voets met een Engels officier na Rode, 0-6-0

-        14 september ut supra na Erp, 0-6-0

-        Dito aan Lendert van Kilsdonk ut supra na Uden, 0-6-0

-        Dito ut supra na Erp, 0-6-0

-        Dito aan Antony Loymans als gits met een Hanovers na Erp, 0-6-0

-        16 dito aan Antony Callars als gits met een officier in de nagt na Uden, 0-12-0

-        Dito aan den selve met een Engels officier in de nagt na Vorstenbosch, 0-10-0

-        13 dito als gits met een officier na Dinter in de nagt, 0-10-0

-        Diro aan Willem Verbrugge als gits met een hanocers officier na Erp, 0-6-0

-        14 dito aan Francis van der Jeugt als gits met de Engelse artillery na Uden, 0-6-0

-        Dito als gits met de Hanoverse na Uden, 0-6-0

-        Dito als gits met een Engelse officier na Erp, 0-6-0

-        Dito met een Engelse ma Dinter, 0-6-0

-        14 dito aan Wynant van Ceulen als gits met de Engelse ses mael na Uden, 1-16-0

-        Aan Johan van Doorn als gits met de Hanoverse artellerie, 0-6-0

-        Dito aan Rut Pynappels als gits met de Engelse 7 maal na Dinter, 2-2-0

-        Dito aan Roeloff Schippers met de Hanpverse twee maal na Erp, 0-12-0

-        Dito aan Claas Raaymakers als gits met de Engelse 2 maal na Uden, 0-12-0

-        Diro aan den bod evan Erp als gits na Dinter, 0-6-0

-        3 september aan Tonij Loymans als gits met een Hanovers officier, 0-6-0

-        3 dito aan Lambert Jan van de Ven als gits met de Hanoverse twee mael na Erp, 0-12-0

-        Aan Jan Tysse als gits met de Hanoverse na Uden, 0-6-0

-        Ut supra naar Erp, 0-6-0

-        Ut supra na Dinther 0-6-0

-        Betaalt aan den brenger van de requisitien van de paerden in drie reyse wegens de France, 0-18-0

-        Aan A. H Gerbrandts voor een portipé voor den diender a;s hebbende de France de vorige meede genomen, 0-12-0

-        Aan Hendrik Jan van Eert voor verschot met leverantie van hoy na Dinther voor de France, 2-16-0

-        Betaalt voor een kar klott gebruykt ten huijse van de wedue Gerbrandts daar alle orders van de Franse werde afgewagt, 2-0-0

-        Voort rondbrengen van een placaat off order van de France, 0-6-0

-        10 november op order van regenten aan een Franse dragonder gegeven welke in denst is geweest voor de gemeente, 2-12-0

-        18 september 1794 aan den commissaris van de Franse van het magasin van hooy en haver gegeven omdat de karren soude worden afgelost die met de leverantie van hoij en haver daer waren, 1-0-0

-        1 november aan den commissaris van 't magasijn tot Dinther gegeven van 't aflossen van de karre als voor, 5-2-0

-        Een ‘vertaalsman’ toen de franse troupes hier binnen syn gekomen terwijl niemand van regenten de france taal magtig was, voor 24 dagen

Dorpsrekening 1794-1795, uitgaven voor de reparatie van de brug:

-        Voor 6-6-0 touw gebruykt tot aan de brug die opgeslagen moest worden nadat de Hannoverse troupes de grote brug verbrand hadde

-        Betaalt aan Joachiem Nouwens, meester timmerman, voor verscheyde dagen arbeytsloon van hem en syn knegt aan de nieuwe opgemaakte brug, synde de oude nieuwe brug door de Hanoverse troupes afgebrand geworden) de somme van 39-7-8

-        Betaalt aan Adriaan van den Berg de somme van 7-2-0 voor 19 dagen arbeytsloon aan de voorschreven nieuw te maken brug 7-10-0

-        Aaan Hendrikus Nouwens, meester timmerman, ten eynde voorschreven de somme van 29-0-8

-        Betaalt aan Jan Delis Pepers, Jan Tijse en Hendrikus van Heeswijk ten eynde voorschreven de somme van 4-5-0

-        Betaalt aan Johannis Kerkhoff voor leverantie van tien ribbe en twee eyke boomen gebruykt tot het eynde voorschreven de somme van 52-10-0

-        Betaalt aan Johannis Joris Donkers, meester smit, voor leverantie van nagel en eyserwerk tot de voorschreven brug, mitsgaders eenig eyserwerk tot de brandspuyten en ook eenig reparatie aan den aak die vanwegens de gemeente gebruykt was en in die tijd beschadigt hadde etcetera, de somme van 31-9-4

-        Betaalt aan Roeloff Schippers voor het dempen van de rivier Aa by het maken van de brug int jaar 1794 0-15-0

-        Aan Jan Tijs voor de weg maken aan de gemeentens brug 0-6-0

Op 6-2-1794 besteden de regenten de levering van 28 losse paarden aan, om te transporteren de bagage ven het eerste batiljon van Berd Munsters, hier gekomen en de volgende dag naar Mierlo vertrokken.

-        Aangenomen door: Dries Marten Dictusse, Johannis Arie Ketelaars, Gerrit Hendrik van de Velde, Hendrikus Jan van de Ven, Peter Jan Tillaer, Jan Aart Govers, Claas Lambert Versteegde, Johannis Lambert van den Heuvel, Johannis Willem Reybroek, Aart van Asseldonk, Hendrik van Lieshout, Jan Johannis van de Ven, Hendrik Dirk van Doorn.

En dewijl niemant vrywillig willende aannemen, soo werden de navolgende persoonen geordonneert:

-        Jan Steeve Burgers, Matheus B. Van de Reyt, Willem Heijermans, Johannis Jan Wilms, Hendrik B. Van Reyt, de kinderen Dirk de Wit, Ariaen Willem van Hintelt, Johannis Antony Vermeulen, Willem Verhoeven, Hendrikus Willem van Hintelt, Lambert Peter Leenders, Johan Slits, Johannis van Ryt, Wilbort Verhoeven, Hendrik Jacob Vermeulen

Op 2-3-1794 zullen de regenten publiek aanbesteden het leveren van 8 karren met een paard bespannen als mede 4 losse paarden, om de bagage te transporteren van het depot van het regiment Bedank, komende van Grave en moeten naar Eindhoven.

De karren met paard ieder voor 2-16-0 aangenomen door:

-        Gerrit van den Heuvel, Hendrik Willem Tillaer, Johannis Willem Reybroek, Peter Willem Rybroek, doorgestreept: Aart W. van den Heuvel, Tony Lambert Tillaer, Gerrit Hendrik van der Velde, Antony Johannis van Rybroek.

De losse paarden ieder voor 2-14-0 aangenomen door:

-        Jan Aart Govers, Hendrik Drk van Doorn, Gijsbert van de Linden, Johannis Lambert van den Heuvel

Op 10-3-1794 zullen de regenten publiek verpachten de levering van karren met paarden voor het transport van de bagage van het depot van het regiment van de Luitenant Generaal, welke heden ingekwartierd is en morgen naar Mierlo zal vertrekken. Aangenomen door:

-        Johannus Adriaen Smits, voor 2-16-0

-        Jan Raijmakers, 2-16-0

-        Aart Dirk van Doorn, 2-12-0

-        Dirk van Lith, 2-12-0

-        Dries Marten Dictusse, 2-12-0

-        Hendrikus Willem Tillaer, 2-10-0

Brief van de Raad en Rentmeester Generaal der Domeinen W.G.J. van Rhemen van 3-4-1794 aan de regenten van Veghel. Ik ben verzocht om de plaatsen die kosten hebben moeten maken ten orzaak van de Franse troupes aan te schrijven om lijsten en specificaties van deze kosten. Graag ten spoedigste antwoord.

De regenten ordonneren op 28-7-1794 de navolgende personen, vanwege de korte tijd, om naar Den Bosch te gaan werken:

-        Johannis Verstappe, Lambert Stoots, Jan Verhoeve, Jan van Duijnhoven, Francis van Lieshout, Jan Tijsse, Jan van den Berg, Thomas van Lieshout, Arie van den Berg, Hendrik Tony Schyndel, Tonij Gerit Lieshout, Johan Nol Verputten, Anthonij van den Hurk, Lambert Hendrik Eynthove, Johannis van Duijnhove, Arie van den Heuvel, Johannis van der Heyde, Hendrik van Cleeff, Antonij Rijkers, Jacob van Daal, Arnoldus Hendrik Smits, Johannis Dielis Pepers, Jan van den Berk, Piet van Tienen, Gerrit Vermeulen, Johannis Gysbert Raijmakers, Peter Raymakers, Jan Hendrik van der Heijde, Hendrik Clerx, opsigter.

Vergadering van schepenen op 28-7-1794. Brief van Boll, secretaris van Dinther, aan zijn neef de secretaris van Veghel J. de Jong. Opt ogenblik ontfangen een brieff van den heer Ackerdijk dat er een Hanoverse commissaris in den Bosch om de acquite te betaelen van derzelver troupes, doch dat uiterlijk op dinsdag in Den Bosch moeten zijn, terwijl dat weder vertrekt, vezocht dit U Edele te melden. De schepenen machtigen secretaris Johan de Jong om naar den Bosch naar de cmmissaris van de Hanoverse troupen te gaan, om aan dese te overleveren de acquiten door de Hanoverse troupes gecommandeerd door generaal majoor Diepenbrouck en dat van generaal de Mutio die in 1793 in deze plaats ingekwartierd zijn geweest, en ook over te geven de karren en paarden die geleverd zijn, zonder daar een acquite van gekregen te hebben.

Vergadering van regenten op 31-7-1794. De secretaris is naar Den Bosch geweest om de acquiten, ook dat van St. Oedenrode en Erp, aan de Hanoversen te geven, en heeft ontvangen 1.436-11-0 in ducaten, die hij voor 5-7-0 had moeten aannemen. De vergadering besluit het bedrag, na aftrek van de kosten, in evenredigheid over Veghel, Sint-Oedenrode en Erp te verdelen. De president en vice-president worden gecommitteerd om te assisteren. Met aantekeningen betreffende betalingen.

Vergadering op 31-7-1794. Is gelezen de navolgende brief van de gouverneur, geschreven op 29-7-1794, die ’s avonds op 30-7-1794 ontvangen werd. Hebben goedgevondenen dat zijnde omstandigden van U Eerwaarden te requireren dat alle schuyten en vaartuygen, het zy groot of kleijn met al deselve toebehoren die uw plaats worden bevonden binnen den tyd van ses uuren na ontfangen overgegeven te worden. Zullende de genen die zodanig vaartuij heeft overgebragt zig moeten adresseeren aan den luitenant ingeneur Van Wulsen om een recipis te ontfangen, en aanwysinge alwaer de schuyt off vaartuyg moeten worden gelegen. Waar op gedelibereert is dat de schuyten welke onse ingesetnen mogte hebben sal worden getransporteert naar ’s Bosch, dog dat men alhier binnen bevind de schuijt of pleijt welke men rekent vermits haere groote en swaerte als eenige portabel, als kunnende niet per as vervoert worden, veel min de rivier aff komen om reden bijna geen water is, waer over een missieve aan den heere gouvernmeur sal worden geschreve als volgt:

Doorlugtige vorst. Op requisitie van Uw Doorlugtige Hoogheyt senden wij hier neven een klyn vaartuijg off schuijtje met een vaarboom en lose bodemtje met een lange eijsere ketting om vast te leggen, toebehorende Petrus de Jong. Alhier leyt nog ondert water een vaartuyg off pleijt toebehorende Petrus de Jong en Johan de Jong, denselve rekent men intransportabel per as en de groote en swaarte per water om dat te laag en syn, ons bekent geen meerdere vaartuijge off schuijten, klijn off groot, binnen onze plaats.

Ingevolge order van den heere gouverneur van ’s Bosch moeten de brengers een vaartuygje off schuijtje sig addresseeren aan den luytenant ingeneur van Wulsen niet alleen om een recipis te ontvangen, maar ook aanwijzingen te doen alwaer ‘t schuytje moet worden gebragt. Jan Cluytmans en Goort Tonij Vervoort sijn de brengers.

Vergadering vans chepenen op 1-8-1794, absent Plomp, Gerbrandts, Van Eert en Kuypers. Jan Cluijtmans en Goort Tonij Vervoort verklaren dat sij gekomen waren met de selve na de aldergrootste moijte gedaan te hebben tussen de brug van Heeswijk en ’t casteel en toen de schuyt daer hebben laten leggen, als vindende onmogelijk verder transportabel, brengende den brieff aen haar gouverneur weder terug. Is besloten de volgende brief aan de gouverneur te schrijven.

Op Uw verzoek zou er reeds gistern een klyn vaartuyg off schuijtje van onse plaats Veghel in den Bosch syn gearriveert. Alle middelen sijn gebruijkt om sulx te doen. Dan men heeft het selve circa halv weegs tot Heeswijk moeten laten leggen, terwijl de rivier geen water daer meer had en niet door deselve kan gebragt worden. We hadden een brief meegegeven dat hier nog een grooter vaartuijg off pleyt was, dat die onder water lag, en dat vermits de grootte en swaarte intransportabel is per as en per water omdat het te laag is.

Brief van W.C. Ackersdijk aan de regenten van Veghel. Op order van de gouverneur moet ik U aanschrijven om uit Uw plaats op de 14-8-1794 aan het gouvernment 80 man te zenden om te arbeiden aan slants werken in hout en aardewerk, zullen de schuppen en gereetschappen moeten mede brengen, dog 10 of 12 moeten een hiep of hackmes mede brengen en een van de tachtig moet voor opzichter dienen. Er zal een dagloon betaald worden van 14 stuivers, en sullen niet langer dan tot zaterdag acht dagen behoren te blijven.

De brief ontvangen op 13-8-1794, ’s morgens om 7 uur. De president heeft daarop om 1 ½ uur namiddag een vergadering van schepenen belegd, aanwezig vijf schepenen, absent Kuypers en Plomp overleden. En is besloten de navolgende personen te ordonneren om aan het verzoek te voldoen:

-        Gregorius Merkelbag, Willem Verwege, Matys Constant, de weduwe Willem Otten, Peter van de Laar, Lambert van den Bos, Wynant Coolen, Hendrik van den Brandt, Jan Trimbosch, Peter L(ambert) Kluytmans, Marte van Valeren, Hendrik Voets, Jan van Gerwen, Peter Tijse van de Ven, Willem Lambert Raymakers, Joseph Coenen, Jan van der Velde, L(eendert) Gast, Symon Hommelis, Joost van der Jeugt, Rut Pynappels, de kinderen van Lambert van den Bogaert, Roelof Schippers, de weduwe Jan Haubrake, Gysbert de Jongh, Peter van de Leemput, Jan van den Bogaert, weduwe Peter van Beers, Christiaan Ville, Claes Piek, Henricus van der Pol, weduwe Hendricus van der Linden, Johannis Lambert van Valderen, Piet Jan Clerx, Lambert van Valderen, Hendricus van der Meyden, Johannes Dirk van Doorn, Israel Natan, joodt, kinderen Willen Frankevoert, Hendricus Wilm Nauwens, Jan Hendricus van den Bogaert, Jan Bouwens, Joseph van Tillaer, de weduwe Hendricus van den Bos, Fransis van Eyk, Dirk van der Lande, weduwe Peeter van de Velde, Hendricus van der Landen, Leonart Ceelen, Johannis Smits, Jan Kilsdonk, de weduwe Antoni Schey, Philip van Veghel, Peter Wolweber, Symon Hurkmans, Aart Jan Aarts, Willem van Huemen, Willem Constant, Johannes Snellaers, Hendricus van Gestel, Jan van Duynhoven, Johannes Kuyter, Johan Gysbert Raymakers, Antonie Cransen, Antoni Johan van de Ven, Aart Kemps, Johan Vermeule, Joseph Vermeule, Johan Joris Donckers, Peter Antoni Reijkers, Peter W. van der Heiden, Willem Johan Verbrugge, Andries Stans, Antony Hofmans, Antoni Jan de Leeuw, de weduwe Johan van Doren, Johan Toni van de Ven, Gerardt Luycas van Lieshout, Peter Cranen

De schepenen van Veghel verklaren op 10-11-1794 borgemeester Aart Antonij van den Heuvel te machtigen om met secretaris Johan de Jong naar Sint-Oedenrode te gaan om daar de burger Bruys of de regenten van die plaats te spreken, en betaling te bekomen van geleverde paarden aan de Franse Republicq door deese dorpe gedaan, en waar van de leyste tot St. Oedenrode sijn berustende.

Op 11-11-1794 heeft bruger Bruijs gezegd dat schepenen van Veghel 28-16-0 Hollands geld mee moesten brengen voor gemaakte kosten. De commisie heeft daarna bij Bruijs om een schriftelijke copie gevraagd van de declaratie en verschotte welke gedaan zijn tot wegbrenging etcetera van de gerequireerde paarden, welke deselve burger absoluut wilde betaalt hebben in contante Hollandee penningen en geen assignatie. De commisie was al weer buiten en werd door Bruijs terug geroepen en hij heeft toen zijn rekening in assignatie ontvangen. Soo als hij dan ook aan ons gecommitteerde 21 paarden volgens den uyttreksel uyt de originele leyst waar bij de prijs bepaald is tot de somme van 5455 L. net alle deselfs naame overgegeven geeft. De gecommiteerden vinden dat Bruijs bepaalde kosten zoals wijn niet op onze rekening kan brengen. Is besloten dat het werk van de gecommitteerden in orde bevonden is en verders te verzoeken de assignatie aan degenen die de paarden geleverd hebben ter hand te stellen onder behoorlijke quitantie en aan burger Bruys te vragen of de onkosten die gemaakt zijn tot laste van de gemeente moeten komen, dan wel of die aan de luijden die de paarden gelevert aangerekent moeten worden.

Brief van 21-11-174 aan burger Bruys te St. Oedenrode. Niet wetende of de gemeente dan wel of de liede die haare paarden den 16^e van  dumaire derde jaar der republicq tot St. Oedenrode ten behoeve van de Franse Republicq gelevert hebben den onkoste welke door onze gecommitteerde aan Uw voldaan zyn worden tot reekening brengen en dus wie van beyden die betalen moeten. Ook of de lieden die de paarden van onze dorpe van Brussel getransporteert hebebn van den gemeente off wel door den ingezetenen uyt haar privé ook moete voldoen

Antwoord van 21-11-1794 van den burger Brueijs aan regenten van Veghel. Het is de regenten van St. Oedenrode van den beginne aff en zoo als mij sedert gebleken is ook aan regenten van de meeste dorpen voorgekomen dat de kosten op de levering der paarden gevallen niet bij ieder bijsonder persoon maar bij de gemeente van ieder dorp gedragen moeten worden. De aanschrijving van de Fanse Republicq is immers geweest aan de regenten. Plus nader betoog over verdeling van kosten.

Het jaar 1795

Dorpsrekening van 1795:

-        11 januarij 1795 betaalt aan Jan Tijsse als gedient hebbende tot gits met de Franse commandant en  eens na Erp en eens na Dinther, 0-18-0

-        6 juni 1795 aan Francis van Dijk hedient als gits voor de Hanoverse in de jaere 1794 eens na Uden, eens ma Erp, eens na Dinther en eens na Rooij, 1-4-0

-        13 december aan de weduwe van Hendrik van Beek voor transport van een Franse officier na Uden, 0-15-0

-        16 december voor transport van twee sieke soldaten na Erp, 0-12-0

-        Aan Jan Claas Raymakers voor transport van een sieke Franse soldaat na Dinter, 0-15-0

-        Aan Cornelis van den Elsen voor hoij en haver geven aan de Hanoverse wagt van den jaere 1794, 0-15-0

-        Aan Claas Raymakers voor twee dage en nagte oppassen van een Franse soldaat siek zynde van een besmettelyke siekte, 2-0-0

Dorpsrekening 1795, inkomsten en uitgaven voor de nieuwe brug:

-        Op den 25 juny 1795 hebben regenten van Veghel publiecq verkogt eenige planken welke gebruykt waren geweest tot een tweede brug die door de Engelse troupes verbrandt was geweest en daar van ontfangen by de rendanten eene somme van 28-10-0

-        35 (..) deelen tot gebruyk van den brug over de rivier

-        Betaalt aan Lambert Peter Verhoeven voor 38 dagen arbeytsloon int omhakken en saagen van de bomen gebruykt tot de nieuwe brug als synde de oude door de Hanoverse troupes verbrand eene somme van 21-6-0

Op 29-5-1795 wordt in plaats van de gewezen president en vicepresident tot commissarissen benoemd G. van Roij en Johannis dirk van Doorn om met de secretaris betreffende de verdere betaling van de twee regimenten Hanoverse troupes af te doen en te vereffenen.

Brief van de municipaliteit van St. Oedenrode van 27-5-1795, aan de municipaliteyt van Veghel. Blykende de kanttekening van de vergadering gehouden op 1-8-1794 zijn de gegeven acquiten van de Hanoverse troupes die in 1793 alhier verbleven, aan de dorpen voldaan, en dus wy dien aangaande geene preetensie meerder konnen formeeren.

Brief van 29-5-1795 aan de leden van de municpaliteit van Veghel van de secretaris van Erp, 29-5-1795. Wij hebben een opgave bij alle ingezetenen alhier laten doen van de inkwartiering van de Hanoverse troepen in 1793. Die troepen zijn op 15 april in gekomen en op de 17^e weer vertrokken en binnen deese plaats syn gebilletteert geweest, bedraagt 531 manschappen, 6 officieren en 31 paarden. Die den 21 april zijn ingekomen in alles gebilletteert geweest 308 gemene manschappen, 5 officieren en 19 paarden.

Wy ondergetekende alle leden van de oude regering alhier verklaren op 2-8-1795 ter requisitie van de tegenwoordige leden van de municipaliteyt dat de secretaris Johan de Jong buyten ons wetens geen andere acquite door ons wegens de Hanoverse trouoes in den jaere 1793 synde der hande gesteld als de navolgende: een van 1.372 portions, een van 233 rations, een van 1.371 portions, een van vier gitsen en een van 18 karren. Synde alle 4 van het regiment genaemt Dieperbroeck den 14 en 16 april 1793 alhier ingekwartierd geweest. En dan nog een van het regiment van Mutio bestaande in 1.535 portions en 38 karren, namelijk voor Veghel 325 portions, voor St. Oedenrode 802 portions en Erp 408 portions en ontrent de karren 18 voor Veghel, 12 voor St. Oedenrode en 8 voor Erp.

Wij, leden van de nieuwe municpaliteit van Veghel verklaren op 20801795 op verzoek van secretaris Johan de Jong dat wij alles seer naauwkeurig met de bewijzen daar bij hebben nagezien, en bevonden dat den selven geen andere off meeder penningen wegens de troupes van de Hanoverse die in 1793 hier ingekwartierd zijn geweest, van haar commissaris heeft ontvangen, als denselven reets lange tijd aan onse ingesetenen heeft betaald en verantwoord. Wat Erp aangaat is de secretaris aan hen debit 8 vrachten met paard en kar voor die troupes gediend hebbende waarvoor 20 gulden moet betalen, en nog 313 portions gerekend voor 0-4-4 die door Johannis Dirk van Doorn uit naam van de secretaris aan de municpaliteyt van Erp is voldaan.

Vergadering van de municipaliteyt op 9-8-1795. Wordt besloten de navolgende publikatie te doen. Dat vermits alle dagen slandts tienden staen verpagt te worden op de de lande welke onder slandts tienden gelegen syn de gewassen op de velden te laten staan totdat de municipaliteyt off lid van dezelven daer sij eerst by sijn die haar nader onderrigting sullen geven. En sal de rotmeester worden aangesegt aan ieder in den haare de lieden te waarschouwen wanneer de verpagting sal geschieden.

Brief van de provisionele representanten van het volk van Bataafs Braband aan de municipaliteyt van Veghel, Tilburg, 8-8-1795. Daar van allomme by ons veele klagten inkoomen dat de verpagting der tienden aen bijsondere corpora en persoonen toebehoorende over al swaarigheeden ontmoet, die veelal uijt opstooking van quaadwillige en onrustige persoonen voorkoomen, welke de heilige woorden van gelijkheid, vrijheid en broederschap, voortspruytende uyt de geproclameerde rechten van den mensch en burger misbruijken tot zodaanige misdadige oogmerken welke de veijligheid van besittinge van een ider in de waagschaal stelt, zoo ist dat wij ter handhaving van het recht ieder mensch en burger op zyn wettige eygendom competeerende hebben goed gevonden U lieden als belast met de sorg van den veijligheid van persoonen en besittingen onder U lieder district aan te schryven daartoe aangesogt off gevraagt wordende aan alle eigenaars off administrateurs van tienden in het verpagten, insamelen, aanschryven off zoodanig ander middel als zij tot het nuttig gebruijk van dit eygendom zullen int werk stellen off reeds gestelt hebben, de behulpsaame hand en noodige bescherming te verleenden, alle tegenkantingen metterdaad weeren en na den geenen welke met woorden off daaden aan onse heylsame oogmerken hindernisse soude willen toebrengen naaukeurig informatien te neemen ten eynden teegens deselve worden geprocedeert.

De tienden werden op 13-8-1795 verpacht. Brief van de municipaliteyt van Veghel op dezelfde dag aan de  provisionele representanten van het volk van Bataafs Braband. Niemand heeft de tienden willen pagten. Wy vinden ons in de grootste verlegentheid. De tienden staat alle op het veld, insamelen durven wij niet te ondernemen om reden de ingesetenen met veel opstokinge verstelt zyn, plaatse voor soodanige versameling van tiende wil off durft niemant dulde, selfs wierd publieq onder de verpagting geroepen dat de Bossenaers hadde gesegt dat de schuure off huijse daer de insameling van tiende geschieden sou in brand gestoken worden en des gelyke drygementen mee. Ook kan men niemand om reden voorschreven bekomen die sig daer toe in eenig werk wil laten emploijeren. Wij versoeke u orders te stellen als de goede saek vereyst, dan ons de meedelen doen toekomen waer meede aant oogmerk van ’t selce kan worden voldaen.

Publicatie van1 5-8-1795. Daar de municplaiteit er alles toe gedaan heeft om de tienden verpacht te krijgen. Verscheijde leeden onder onse ingeseeten hebben zich schuldig gemaakt om allelei leugens, oproerige tijdinge en kwaadspreekinge te verspreiden, waardoor niemand de tienden heeft durven pachten. Op 17-8-1795 zullen de tienden opnieuw verpacht worden. Oproerkraaiers zullen vervolgt worden. Op 17-8-1795 werden de tienden wel verpacht.

De vergader besluit op 9-10-1795 de volgende brief te schrijven aan de provisionele representanten van Bataafs Braband. Geeft te kennen dat het dorp van Veghel geduurende de tegenwoordige oorlog vanwege contributie en karre vragten schuldig is geworden de somme van 33.939-8-14. De ingesetenen kunnen hun penningen niet langer ontbeeren. Dat de gemeentenskas geheel en al is uytgeput derhalven bedagt heeft moeten zyn op gepaste middelen om in de betaaling van voorschreven schulden van tijd tot tyd te voorsien en ten dien eynden door de corporeele vergadering van Veghel is geresolveert geworden om de dair toe benoodigde penningen voor reekening van de gemeente te negotieren tegens den intrest uyterlyk van vyff procente. We vragen daarvoor uw toestemming.

Overzicht van de kosten gemaakt voor leverantie van karre vragten voor de Fransche armee binnen Veghel, met de gemaakte kosten

Aan de Hanoverse

Extract resolutie van de provisionele representanten van Bataafs Braband, 5-11-1795. Is gelezen het requeste van de municipaliteuyt van Veghel betreffende hun schuld van 33.339-8-15 en met het verzoek om tegen maximaal 5 % geld te mogen lenen. Het verzoek wordt goedgekeurd.